Procedura przekazania sprawy sądowi lepiej umiejscowionemu

Wszczęcie procedury z art. 15 rozporządzenia może nastąpić na wniosek jednej ze stron, z urzędu lub na wniosek sądu innego państwa członkowskiego, z którym dziecko jest szczególnie związane, przy czym w dwóch ostatnich wypadkach na przekazanie sprawy konieczna jest zgoda co najmniej jednej ze stron (art. 15 ust. 2).

Postanowienie wydane na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b rozporządzenia o wezwaniu sądu innego państwa członkowskiego, aby uznał swoją jurysdykcję stanowi wyraz przekonania sądu, do którego wpłynęła sprawa, że ma ją rozpoznać sąd innego państwa członkowskiego i dlatego powinno nastąpić jej przekazanie temu sądowi.

Przy wydawaniu postanowienia badane są przesłanki przekazania wynikające z art. 15 ust. 1 i 3 rozporządzenia. W wyniku wydania takiego postanowienia, po spełnieniu dalszych warunków, może dojść do tego, że sprawę, która wpłynęła do sądu jednego państwa członkowskiego, rozpozna sąd innego państwa członkowskiego.

W ramach art. 15 rozporządzenia sąd innego państwa członkowskiego nie jest związany postanowieniem wydanym na podstawie art. 15 ust. 1 lit. b i sam ocenia, czy uznać swoją jurysdykcję i rozpoznać sprawę (art. 15 ust. 5 zdanie pierwsze rozporządzenia).

Zgodnie z art. 200 k.p.c., dokonuje sąd niewłaściwy na rzecz sądu właściwego (art. 200 § 1 k.p.c.), natomiast w przypadku uregulowanym w art. 15 rozporządzenia sąd przekazujący jest sądem właściwym. Przekazanie według właściwości na podstawie art. 200 k.p.c. powoduje, że sąd któremu przekazano sprawę kontynuuje postępowanie, natomiast przekazanie zgodnie z art. 15 rozporządzenia powoduje, iż postępowanie przed sądem, do którego wniesiono sprawę, zostaje zakończone, a przed sądem innego państwa członkowskiego wszczęte zostaje nowe postępowanie.

Uchwała SN z dnia 9 grudnia 2010 r., III CZP 99/10

Standard: 53426 (pełna treść orzeczenia)