Zabezpieczanie określonej wierzytelności w drodze tzw. repartycji

Wierzyciel, po uzyskaniu dalszych tytułów wykonawczych na podstawie art. 793 k.p.c., uprawniony jest do zabezpieczenia hipotekami przymusowymi zwykłymi jednej wierzytelności na kilku nieruchomościach dłużnika w zakresie określonym w art. 68 i 69 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.).

W judykaturze i piśmiennictwie praktyka zabezpieczania określonej wierzytelności w drodze tzw. repartycji, polegającej na obciążaniu odrębnymi hipotekami wielu nieruchomości dłużnika, tak jednak, aby suma zabezpieczeń nie przewyższała sumy wierzytelności (por. postanowienie SN z dnia 11 lutego 2005 r., III CK 203/04).

Praktykę tę można wykorzystać przy zabezpieczaniu hipotekami przymusowymi zwykłymi jednej wierzytelności, po uzyskaniu przez wierzyciela kilku tytułów wykonawczych na podstawie art. 793 k.p.c. Dochodzi w ten sposób do równoważenia interesów wierzyciela i dłużnika.

Postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2012 r., V CSK 47/11

Standard: 53101 (pełna treść orzeczenia)

Repartycja zabezpieczenia zakłada obciążenie każdej z kilku nieruchomości hipoteką w kwocie odpowiadającej jedynie części wierzytelności podlegającej zabezpieczeniu, tak jednak, aby suma wszystkich hipotek odpowiadała całej kwocie tej wierzytelności. Tak rozumiana repartycja zabezpieczenia zyskała aprobatę piśmiennictwa, nie zgłoszono w szczególności zastrzeżeń co do jej dopuszczalności ze względu na zasadę szczegółowości (zgodnie z tą zasadą, przedmiotem prawa rzeczowego, a więc i hipoteki, może być tylko jedna rzecz) oraz zasadę akcesoryjności hipoteki.

Nie można się zgodzić ze stanowiskiem, że od dnia 23 września 2001 r., kiedy wszedł w życie art. 76 ust. 3 u.k.w.h., pozwalający na ustanowienie hipoteki łącznej w drodze umowy, kontynuowanie przedstawionej wyżej praktyki repartycji zabezpieczenia stało się niedopuszczalne.

Postanowienie SN z dnia 11 lutego 2005 r., III CK 203/04

Standard: 53103 (pełna treść orzeczenia)