Umorzenie postępowania zażaleniowego w razie równoległego wniesienia środka odwoławczego co do istoty i zażalenia na koszty procesu

Zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów procesu przysługuje jedynie stronie, która nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy. Jest tak dlatego, że wniesienie środka zaskarżenia co do istoty sprawy powoduje podważenie całego rozstrzygnięcia, w tym także postanowienia o kosztach.

Uchylenie wyroku zaocznego w całości lub w części oznacza także uchylenie zawartego w nim postanowienia o kosztach procesu. W takim wypadku zażalenie na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku zaocznym staje się bezprzedmiotowe, wobec czego postępowanie zażaleniowe podlega umorzeniu (art. 355 § 1 w związku z art. 391 i 397 § 2 zdanie drugie k.p.c.).

Jeżeli natomiast po rozpoznaniu sprzeciwu sąd utrzymuje wyrok zaoczny w mocy lub w zaskarżonej części, albo - w razie cofnięcia sprzeciwu - umarza postępowanie wywołane jego wniesieniem, orzeka tylko o tych kosztach, które zostały poniesione na skutek jego wniesienia. Oznacza to, że zawarte w wyroku zaocznym postanowienie o kosztach procesu pozostaje w mocy, zatem podlega rozpoznaniu złożone na nie zażalenie.

Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w sytuacji równoległego wniesienia przez stronę skargi kasacyjnej od wyroku sądu drugiej instancji i zażalenia drugiej strony na postanowienie o kosztach postępowania apelacyjnego, przyjmując, że postępowanie wywołane zażaleniem podlega umorzeniu, jeżeli wyrok i zawarte w nim postanowienie o kosztach zostały uchylone na skutek skargi kasacyjnej strony przeciwnej (por. postanowienie SN z dnia 6 kwietnia 2011 r., I CZ 103/10).

Uchwała SN z dnia 23 maja 2012 r., III CZP 18/12

Standard: 52989 (pełna treść orzeczenia)