Wpływ ponownego wniosku o zwolnienie od kosztów na bieg terminu do opłacenia pisma.(art. 112 ust.4 u.k.s.c.)

Celem przepisów wprowadzających rygoryzm w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych było zdyscyplinowanie stron, zapobieżenie przedłużaniu postępowania na skutek ponawiania bezzasadnych, niekompletnych wniosków, ale nie wprowadzanie swoistych pułapek procesowych. W tym stanie rzeczy przyjąć należy, że jeżeli kolejny wniosek o zwolnienie od kosztów będzie oparty na zmienionych okolicznościach, to strona może liczyć na jego merytoryczne rozpoznanie, a w wypadku jego zwrotu, podobnie jak oddalenia czy odrzucenia, termin do uiszczenia opłaty ponownie zaczyna biec od daty doręczenia odpowiednio zarządzenia przewodniczącego (postanowienia sądu) w tym przedmiocie. Innymi słowy o bezskuteczności pisma, zawierającego taki wniosek, decyduje data powzięcia przez stroną wiedzy o jego zwrocie.

Postanowienie SN z dnia 19 października 2017 r., III CZ 41/17

Standard: 52540 (pełna treść orzeczenia)

Jeżeli w terminie biegnącym do uiszczenia opłaty istnieją podstawy do złożenia wniosku o ponowne zwolnienie od kosztów sądowych, opartego na nowych okolicznościach, to zgodnie z art. 112 ust. 4 przerywa on bieg terminu do opłacenia pisma, a nie jedynie opłaty w części nie objętej wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych.

Ustawodawca konsekwentnie w art. 112 ust. 4 u.k.s.c nie poczynił rozróżnienia w sytuacji strony ubiegającej się ponownie o całkowite i częściowe zwolnienie od kosztów, traktując je pod względem obowiązków procesowych jednolicie. Ma to swoje uzasadnienie w celowości nałożenia na stronę obowiązku uiszczenia opłaty dopiero po ustabilizowaniu jej wysokości, czyli po prawomocnym rozpoznaniu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, niezależnie od tego czy wniosek dotyczy całkowitego czy częściowego zwolnienia od kosztów.

Postanowienie SN z dnia 9 sierpnia 2016 r., II CZ 78/16

Standard: 54652 (pełna treść orzeczenia)