Wezwanie do uiszczenia opłaty po prawomocnym oddaleniu wniosku o zwolnienie od kosztów (art. 112 ust. 2 i 3 u.k.s.c.)
Wpływ wniosku o zwolnienie od kosztów na bieg toczącego się postępowania (art. 112 u.k.s.c.) Usunięcie braków fiskalnych pism procesowych Braki fiskalne pism wnoszonych przez profesjonalnych pełnomocników (art. 130[2] k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Żadne racje nie przemawiają za tym, żeby ustaloną w ust. 3 art. 112 u.k.s.c. regułę postępowania wiązać wyłącznie z sytuacją, gdy w przedmiocie wniosku o zwolnienie od opłaty wypowie się sąd, co oznacza, że właściwym dla tego orzeczenia środkiem zaskarżenia będzie zażalenie, a nie stosować jej wtedy, gdy wniosek zostanie rozstrzygnięty przez referendarza, którego orzeczenie zaskarżalne jest skargą i podlega uchyleniu lub utrzymaniu w mocy przez sąd.
Rozwiązanie z ust. 3 art. 112 u.k.s.c. zostało wprowadzone przez ustawodawcę po to, by przyspieszyć postępowanie w sprawie i odciążyć przewodniczących od wydawania zarządzeń w kwestiach incydentalnych, przy założeniu, że fachowy pełnomocnik jest w stanie obliczyć opłatę stosunkową od skargi kasacyjnej, gdy stanowi ona oznaczony w ustawie procent od wskazanej przez niego wartości przedmiotu zaskarżenia.
Postanowienie SN z dnia 5 września 2023 r., III CZ 145/23
Standard: 72604 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. 2014r., poz. 1025) jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zgłoszony przed upływem terminu do opłacenia pisma został prawomocnie oddalony, przewodniczący wzywa stronę do opłacenia złożonego pisma, na podstawie art. 130 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego. Art. 112 ust. 3 zdanie pierwsze stanowi, że przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli pismo podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, zostało wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego.
Z powyższego wynika, iż w sytuacji merytorycznego rozpoznania wniosku, skutkującego decyzją o jego oddaleniu, Sąd – w przypadku strony niereprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika – ma obowiązek ponownie ją wezwać do opłacenia pisma. W przypadku natomiast strony reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika i oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, termin do obliczenia i uiszczenia opłaty przez pełnomocnika otworzy doręczenie postanowienia odmawiającego zwolnienia od kosztów sądowych (por. postanowienie SN z dnia 21 lipca 2011 r., V CZ 30/11).
W razie zwrotu wniosku na podstawie art. 102 ust. 4 cytowanej powyżej ustawy, po stronie Sądu powstaje obowiązek wezwania pełnomocnika do opłacenia pisma. Jak wskazuje SN, w razie zwrotu wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych na podstawie art. 102 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgłoszonego po wezwaniu do uiszczenia opłaty od sprzeciwu wobec wyroku zaocznego, przewodniczący wzywa ponownie do opłacenia sprzeciwu na podstawie art. 130 § 1 KPC (uchwała SN z dnia 27 marca 2014r., III CZP 133/12).
Jak wynika zatem z powyżej zaprezentowanych poglądów, w każdym wypadku po oddaleniu lub zwrocie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych otwiera się stronie na nowo termin do uiszczenia opłaty ( por. postanowienie SN z dnia 20 lipca 2012r., II CZ 61/12). Różnica polega jedynie na tym, iż w niektórych sytuacjach Sąd ma obowiązek ponownie wezwać stronę do uiszczenia opłaty. Taką sytuacją jest – w ocenie Sądu Apelacyjnego – zarządzenie zwrotu wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Zgodnie z art. 130 § 2 zd. 2 KPC pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Oznacza to przyjęcie, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie został w ogóle złożony.
Postanowienie SA w Rzeszowie z dnia 25 marca 2016 r., I ACz 100/16
Standard: 5939 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 72483
Standard: 65745
Standard: 34631
Standard: 12424
Standard: 72635
Standard: 52538
Standard: 68281
Standard: 68968
Standard: 70162