Potrącenie wierzytelności przysługującej bankowi wobec posiadacza rachunku bieżącego i lokaty terminowej (art. 93 ust. 2 p.b.)

Potrącenie wierzytelność przysługującej mu w stosunku do posiadacza lokaty terminowej

Zgodnie z pierwszym stanowiskiem, dopuszczalne jest dokonanie przez bank potrącenia, zarówno klasycznego (art. 498 k.c.), jak i „bankowego” (art. 52 Pr.bank., art. 93 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe), także wierzytelności z umowy rachunku bankowego – bez ograniczeń. Zgodnie z drugim poglądem, z konstrukcji umowy rachunku bankowego, a także charakteru obowiązków obciążających bank (art. 7 i art. 14 ust. 1 Pr.bank.) wynika, że niedopuszczalne jest dokonanie potrącenia, zarówno klasycznego, jak i „bankowego”. Stanowisko to prezentowane jest w odniesieniu do rachunku bieżącego.

Zgodnie z treścią umowy rachunku lokaty terminowej, bank obowiązany jest przechowywać określoną ilość środków pieniężnych posiadacza rachunku przez czas określony umową, a po upływie umówionego terminu wypłacić ulokowaną kwotę wraz z odsetkami. Wysokość odsetek jest wyższa niż w odniesieniu do rachunku bieżącego, gdyż na czas określony umową, co do zasady, wyłączony zostaje obowiązek banku zwrotu zgromadzonych na tym rachunku środków pieniężnych na każde żądanie posiadacza.

Przeznaczenie lokat terminowych jest odmienne niż przeznaczenie środków gromadzonych na rachunku bieżącym. Gdyby nawet przyjąć, że konstrukcja umowy rachunku bankowego bieżącego oraz wynikające z niej dla banku obowiązki wyłączają możliwość dokonania potrącenia przez bank, to powyższe względy nie występują w odniesieniu do rachunku lokaty terminowej. Zarówno konstrukcja takiej umowy, jak i wynikające z niej dla banku obowiązki, odbiegają od konstrukcji i obowiązków banku wynikających z umowy rachunku bieżącego. Brak jest zatem podstaw, aby wyłączyć dopuszczalność dokonania przez bank potrącenia przysługującej mu wierzytelności z wierzytelnością przysługującą posiadaczowi rachunku lokaty terminowej.

Wyrok SN z dnia 23 lutego 2001 r., II CKN 403/00

Standard: 52494 (pełna treść orzeczenia)