Odpowiedzialność za brakującą wartość aportu (art. 175 k.s.h.)

Przepis art. 175 k.s.h. wprowadza specyficzną odpowiedzialność za brakującą wartość aportu i ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Nie można zwolnić wspólnika ani członków zarządu w drodze czynności prawnych czy jakichkolwiek innych czynności. Wspólnik i członkowie zarządu zobowiązani są wyrównać brakującą wartość na żądanie spółki.

Przepis ten dotyczy obecnych i byłych wspólników, obecnych i byłych członków zarządu, którzy dokonywali zgłoszenia do rejestru i mieli świadomość zawyżenia wartości aportu.

Art. 175 k.s.h. dotyczy wnoszenia aportów do spółki w każdej sytuacji: a więc wnoszenie przy tworzeniu spółki, jak i przy podwyższaniu kapitału zakładowego.

Odpowiedzialność unormowana w tym przepisie polega na obowiązku świadczenia sumy dopełniającej wartość, jaka powinna być w spółce przysporzona przez wnoszącego wkład wspólnika w toku jej zawiązania będą odpowiedzialnością typu „wyrównawczego”. Odpowiedzialność ta stanowi sankcję za umowne przeszacowanie aportu ponoszoną przez wspólnika oraz członków zarządu.

Normą art. 175 k.s.h. objęte są sytuacje, które spełniają łącznie następujące warunki: wartość aportów była znacznie zawyżona, a więc nie chodzi o wszelkie aporty, ale tylko takie, których zawyżenie było znaczne w stosunku do wartości, jaką można by przyjąć w momencie wnoszenia.

Odpowiedzialność ponoszą: wspólnik, który wniósł wkład (bez względu na to, czy miał świadomość zawyżenia czy też nie) i członek zarządu (który znając okoliczność zawyżenia zgłosił wniosek o wpis do rejestru). Odpowiedzialność wspólników i członków zarządu jest solidarna. Ogranicza się ona do wyrównania różnicy między wartością zbywczą, a wartością przyjętą w umowie spółki.

Odpowiedzialność z art. 175 k.s.h. jest odpowiedzialnością wobec spółki, a nie wspólników czy wierzycieli. Nie jest to odpowiedzialność za szkodę, tylko jak wspomniano - za brakującą wartość aportu.

Nie musi powstać szkoda, nie trzeba wykazywać związku przyczynowego między szkodą a działaniem, które spowodowało zawyżenie.

Bez znaczenia jest wina lub brak winy osób zobowiązanych do zwrotu.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 16 października 2017 r., V ACa 111/16

Standard: 50874 (pełna treść orzeczenia)

Treścią obowiązku określonego w art. 175 k.s.h. jest wyrównanie brakującej wartości wkładu niepieniężnego, który ciąży na podmiocie wnoszącym aport niezależnie od możliwości przypisania mu winy. W odniesieniu natomiast do członków zarządu powołany przepis przewiduje ich odpowiedzialność jedynie w sytuacji, gdy dokonali oni zgłoszenia tu podwyższenia kapitału zakładowego do rejestru, znając fakt znacznego zawyżenia wartości wkładów.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 13 września 2012 r., VI ACa 421/12

Standard: 50877 (pełna treść orzeczenia)