Postępowania konwokacyjne; ogłoszenie zarządu o obniżeniu kapitału zakładowego (art. 264 k.s.h.)

Jeżeli umorzenie udziałów nastąpiło za wynagrodzeniem w drodze obniżenia kapitału zakładowego, to nie ma zastosowania wyłączenie konwokacji, o którym mowa w art. 264 § 2 k.s.h., ponieważ wspólnik faktycznie otrzymuje wypłatę obejmującą też zwrot wpłaty na poczet udziałów w kapitale zakładowym. Spółka nie dochowała obowiązku ogłoszenia o obniżeniu kapitału zakładowego, a zatem wniosek o wpis zmian do KRS dotyczący tego obniżenia, następnie podwyższenia kapitału oraz zmian wspólników prawidłowo nie został uwzględniony przez sąd rejestrowy.

Postanowienie SO w Warszawie z dnia 12 stycznia 2017 r., XXIII Ga 1516/16

Standard: 50045 (pełna treść orzeczenia)

Celem postępowania konwokacyjnego jest zapewnienie ochrony wierzycieli, którzy mogliby zostać pokrzywdzeni obniżeniem kapitału zakładowego. Ochrona ta nie może mieć jednak charakteru absolutnego i uwzględniać musi również interes spółki dążącej do obniżenia kapitału w możliwie krótkim i przewidywalnym terminie. Z tych względów Kodeks spółek handlowych wyznacza granice ochrony udzielanej wierzycielom, wskazując w art. 264 § 1 k.s.h. termin, w którym wierzyciele mogą zgłaszać sprzeciw.

Ogłoszenie o obniżeniu kapitału powinno zostać opublikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (art. 5 § 3 k.s.h.) i od daty ogłoszenia biegnie wierzycielom trzymiesięczny termin do zgłaszania sprzeciwu.

Jeżeli roszczenia wierzycieli zostaną zgłoszone po terminie określonym w art. 264 § 1 k.s.h. bądź też jeżeli w ogóle nie zostaną zgłoszone – nie mają one wpływu na bieg postępowania w sprawie rejestracji obniżenia kapitału zakładowego. Wierzyciele, którzy zgłosili w tym terminie sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni, pozostałych wierzycieli traktuje się jako tych, którzy zgodzili się na obniżenie kapitału zakładowego.

Reasumując, stwierdzić trzeba, że art. 264 § 1 k.s.h. równoważy interesy wierzycieli i spółek dążących do obniżenia kapitału zakładowego, gdyż wierzyciele uzyskują stosunkowo długi, trzymiesięczny termin na zgłoszenie sprzeciwu, natomiast spółki otrzymują gwarancję, że po upływie tego terminu będą mogły skutecznie wnosić o rejestrację obniżenia. 

Postanowienie SO w Szczecinie z dnia 20 listopada 2015 r., VIII Ga 315/15

Standard: 50044 (pełna treść orzeczenia)