Uchylenie się od alimentacji ze względu na zasady współżycia społecznego

Na podstawie art. 144 1 k.r.io. zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Powód, zaledwie 22 dni po uprawomocnieniu się wyroku z jego powództwa o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, wystąpił przeciwko pozwanemu z pozwem o alimenty po to, jak to słusznie podniosła strona pozwana, aby w sytuacji uwzględnienia powództwa, z jego alimentów było spłacane zadłużenie alimentacyjne powoda względem pozwanego, do którego doprowadził on przez około 20 lat, nie wywiązując się z obowiązku alimentacyjnego względem pozwanego, a gdy ta próba nie udała się dwukrotnie, wystąpił po raz trzeci z pozwem w sprawie niniejszej.

Powód z żądaniem alimentów od syna wystąpił po raz pierwszy, gdy ten ukończył zaledwie 21 lat, a w sprawie niniejszej przed ukończeniem przez niego 22 roku życia, a zatem u progu jego kariery zawodowej, kiedy jego dochody były niewielkie.

Powód z przedmiotowym żądaniem przeciwko synowi wystąpił pomimo, że nie utrzymywał w zasadzie z nim kontaktów (mimo, że były one ustalone orzeczeniem Sądu z dnia 29 stycznia 1998 roku w sprawie III Nsm 359/97), nie interesował się Jego sprawami.

Art. 96 § 1 k.r.io., obliguje rodziców do troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowania go do pracy dla dobra społeczeństwa stosowanie do jego uzdolnień, a które to uchybienie na podstawie art. 111 k.r.io. może prowadzić nawet do pozbawienia władzy rodzicielskiej. Ponadto wyrokiem Sądu Rejonowego w Łodzi z dnia 18 sierpnia 1993 roku, wydanym w sprawie IX K 349/93, został skazany na karę jednego roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, za to, że w okresie od grudnia 1991 roku do 15 sierpnia 1993 roku uporczywie uchylał się od ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku alimentacyjnego.

W świetle tego, co zostało powiedziane wyżej, uznanie jego żądania godziłoby w ratio legis instytucji alimentacji przewidzianej dla takich osób, które potrzebują z niej korzystać z przyczyn od siebie niezależnych. Sprzeczne byłoby nadto z zasadą lojalności oraz zaufania do prawa. Mogłoby prowadzić do nadużyć, gdzie osoba korzystając z normatywnie przysługujących jej uprawnień do alimentacji, świadomie prowadzi do sytuacji, która pozwoli na ich zastosowanie w praktyce. Stanowiłoby to w istocie także akceptację zachowań nagannych z punktu widzenia norm społecznych. Dawałoby bowiem możliwość występowania przez osoby, które takich norm nie przestrzegają, z roszczeniem, z jakim wystąpił powód.

Wyrok SR w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 20 października 2015 r., III RC 258/15

Standard: 6753 (pełna treść orzeczenia)