Przerwa w odbywaniu kary (art. 242 § 3 k.k.) a przerwa w wykonywaniu kary (art. 153 § 1 k.k.w.)
Przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności (art. 153 k.k.w.) Bezprawne samouwolnienie (art 242 k.k.)
W art. 242 § 3 k.k. jest mowa o korzystaniu z przerwy w odbywaniu kary, co wskazuje w sposób niewątpliwy, że skazany w czasie przerwy kary nie odbywa. Regulacja zawarta w art. 153 § 1 k.k.w. wskazuje natomiast na udzielenie przerwy w wykonywaniu kary. Rzecz jednak w tym, że literalne brzmienie powołanych przepisów nie musi być postrzegane jako niespójność terminologiczna. Nie ulega wszak wątpliwości, że w czasie przerwy kara wobec skazanego nie jest efektywnie wykonywana, co uzasadnia posłużenie się zwrotem określonym w art. 153 § 1 k.k.w. Brzmienie tego przepisu nie prowadzi jednak z drugiej strony do wniosku, że przerwa w karze nie stanowi okresu pomiędzy rozpoczęciem, a zakończeniem wykonywania kary. Przepis ten opisuje bowiem inną kwestię, nie określając jedynie punktów czasowych rozpoczęcia i zakończenia wykonywania kary.
W kontekście opisu przerwy w znaczeniu pozytywnym można zasadnie twierdzić, wykorzystując wykładnię językową, że jest to przerwa zarówno w odbywaniu kary, jak i jej wykonywaniu. Należy zauważyć, że do udzielenia przerwy w karze może dojść wówczas, gdy skazany przebywa legalnie na wolności, zaś okres tego pobytu nie będzie uznany za okres faktycznego odbycia kary. Możliwe jest pozytywne rozpoznania wniosku skazanego o przerwę w karze w sytuacji, kiedy np. postępowanie wykonawcze jest zawieszone w zakresie wykonania kary pozbawienia wolności, jednakże w czasie rozpoznania wniosku sąd orzekający dojdzie do przekonana, że wprawdzie przyczyny zawieszenia postępowania wykonawczego ustały, ale zaktualizowały się przyczyny udzielenia przerwy.
Z tego choćby powodu uzasadniona jest konwencja ustawodawcy posłużenia się terminem przerwy w wykonywaniu kary w art. 153 § 1 k.k.w., gdyż w rozważanym wypadku to ten termin bardziej odpowiada określeniu pewnego zjawiska, co do którego zachodzi przerwa.
Pomiędzy treścią regulacji zawartych w art. 242 § 3 k.k. i art. 153 § 1 k.k.w. nie ma zatem rozdźwięku znaczeniowego właśnie ze względu na to, że przepisy te w sposób celowy, a zarazem odpowiedni używają różnych terminów w postaci „odbywania” i „wykonywania” kary, co nie oznacza jednak, że ich znaczenie jest tożsame.
Wyrok SN z dnia 4 stycznia 2021 r., III KK 256/19
Standard: 49329 (pełna treść orzeczenia)