Termin wniesienia skargi przez Rzecznika Praw Dziecka (art. 519[1] § 2[1-2] k.p.c.)

Art. 519[1] § 2[1] i § 2[2] k.p.c., podobnie jak ogólny art. 398[5] § 2 k.p.c., ustanawia wydłużony termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla organów publicznych - Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka, działających w roli rzeczników interesu publicznego.

W sprawach toczących się na podstawie Konwencji haskiej organy, o których mowa w tych przepisach, są wyłącznie uprawnione do wniesienia skargi kasacyjnej, ergo uprawnienie takie nie przysługuje uczestnikom postępowania (por. postanowienia SN z dnia 24 lipca 2020 r., I CSK 166/20 i z dnia 4 września 2020 r., I CSK 195/20).

Specyfika ta powoduje, że ogólny dwumiesięczny termin do wniesienia skargi kasacyjnej, jako zastrzeżony dla stron i uczestników postępowania, nie może mieć w tym przypadku zastosowania. Rzecznik Praw Dziecka, choćby działał przed sądem drugiej instancji w roli uczestnika postępowania, któremu doręczono zaskarżone postanowienie, składając skargę kasacyjną nie korzysta z uprawnień uczestnika, lecz działa wyłącznie na podstawie art. 519[1] § 2[1] w związku § 2[2] k.p.c.

W konsekwencji Rzecznik Praw Dziecka dysponuje w tym przypadku wydłużonym terminem do wniesienia skargi kasacyjnej - wyjątkowo - bez względu na to, czy uczestniczył w postępowaniu poprzedzającym wydanie prawomocnego orzeczenia. Korzystając z tego terminu Rzecznik Praw Dziecka powinien jednak mieć na uwadze, że prawidłowa realizacja celów Konwencji haskiej wymaga podejmowania przez umawiające się państwa i ich organy działań w sposób niezwłoczny i przewidziany dla pilnych przypadków (por. art. 2 i art. 11 Konwencji haskiej).

Skargę kasacyjną wniesioną w terminie określonym w art. 519[1] § 2[2] k.p.c. należało zatem uznać za dopuszczalną, mimo że skarżący brał udział w postępowaniu apelacyjnym.

Postanowienie SN z dnia 17 grudnia 2020 r., I CSK 183/20

Standard: 49042 (pełna treść orzeczenia)