Obowiązek pouczenia strony działającej bez pełnomocnika o treści art. 162 k.p.c. (art. 210 § 2[1] k.p.c.)

Przewidziane w art. 162 k.p.c. konsekwencje niezgłoszenia zastrzeżenia nie mają zastosowania w sytuacji, gdy strona nie była reprezentowana w sprawie przez zawodowego pełnomocnika i nie została pouczona przez sąd w trybie art. 5 k.p.c. o treści art. 162 k.p.c. Brak takiego pouczenia powoduje, że niezgłoszenie przez stronę zastrzeżenia powinno być z reguły uznane za niezawinione (por. wyrok SN z dnia 1 grudnia 2010 r., I CSK 181/10).

Wyrok SN z dnia 9 lipca 2020 r., III UK 7/19

Standard: 60725 (pełna treść orzeczenia)

Poczynając od dnia 3 maja 2012 r. brak pouczenia o treści art. 162 k.p.c. powoduje, że strona nie traci prawa powoływania się na uchybienie przepisom postępowania, choćby nie zgłosiła zastrzeżenia do protokołu we właściwym czasie.

Ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 233, 1381) dokonano zmiany Kodeksu postępowania cywilnego między innymi przez dodanie art. 210 § 2[1] o brzmieniu: „Sąd poucza stronę występującą w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa o treści art. 162, 207, 217, 229 i 230". W związku z powyższym poczynając od 3 maja 2012 r. tylko pouczenie strony, działającej bez profesjonalnego pełnomocnika, o treści m.in. art. 162 k.p.c., skutkuje stosowaniem wobec niej rygorów tegoż przepisu, oczywiście poza wymogiem wskazywania przez taką stronę konkretnych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, których naruszenie nastąpiło. Z kolei brak pouczenia o treści art. 162 k.p.c. powoduje, że strona nie traci prawa powoływania się na uchybienie przepisom postępowania, choćby nie zgłosiła zastrzeżenia do protokołu we właściwym czasie.

Jeżeli przebiegu posiedzenia nie utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk lub dźwięk i obraz - należy o pouczeniu uczynić stosowny wpis w protokole posiedzenia (art. 158 § 2). Brak tego pouczenia wyklucza zastosowanie art. 162 k.p.c.

Wyrok SN z dnia 25 maja 2017 r., II CSK 520/16

Standard: 49012 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy