Dozór w prawie karnym
Dozór (art. 73 k.k.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W polskim prawie karnym dozór jest instytucją probacyjną. Sąd może oddać pod dozór osobę poddaną okresowi próby w związku z zastosowaniem wobec niej:
- warunkowego umorzenia postępowania karnego (art. 67 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zm.; dalej: k.k.),
- warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności (art. 73 § 1 k.k.)
- warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności (art. 159 § 1 k.k.w.).
W niektórych sytuacjach oddanie pod dozór jest obligatoryjne (wobec skazanego za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego, recydywisty oraz wobec skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności). Dozór spełnia funkcje wychowawcze oraz kontrolne nad postępowaniem osób, wobec których sąd tę instytucję zastosował. Sankcją za uchylanie się od dozoru może być (a w niektórych sytuacjach jest obligatoryjne) przerwanie przez sąd stosowania środka probacyjnego (podjęcie warunkowo umorzonego postępowania karnego, zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, odwołanie warunkowego zwolnienia).
W ocenie Trybunału niedopuszczalne jest zarówno wprowadzenie w przepisach rangi podustawowej zasad klasyfikacji skazanych oddanych pod dozór, jak i określenie obowiązków kuratora wynikających z przydzielenia skazanych do określonej grupy. Podział skazanych na określone grupy ryzyka powrotu do przestępstwa i określenie obowiązków kuratorów sądowych w zależności od przynależności skazanego do grupy stanowi jednocześnie określenie praw i obowiązków skazanych - obowiązków tym dolegliwszych, im surowsza kwalifikacja.
Informację o oddaniu sprawcy pod dozór w sprawie związanej z popełnieniem przestępstwa polegającego na użyciu przemocy lub groźby bezprawnej niewątpliwie należy zakwalifikować do kategorii danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu, mandatów karnych oraz innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Są to, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, dane wrażliwe (delikatne, sensytywne), dla których ustawodawca wprowadził większą ochronę i których przetwarzanie poddał odrębnym zasadom, w przeciwieństwie do danych zwykłych, neutralnych i trywialnych. Dane wrażliwe dotyczą bezpośrednio sfer należących do prywatności czy nawet intymności osoby fizycznej, a ponadto wiążą się ze znacznie większym poczuciem zagrożenia oraz niebezpieczeństwem wywołania na różnych polach (zatrudnienie, ubezpieczenie) decyzji dyskryminacyjnych.
Wyrok TK z dnia 16 grudnia 2014 r., U 2/14
Standard: 4146 (pełna treść orzeczenia)
Fakt pozostawania oskarżonego pod dozorem kuratora nie stoi na przeszkodzie wyjazdom oskarżonego za granicę celem podjęcia i wykonywania pracy. Powinnością skazanego jest wówczas informowanie kuratora o miejscu i celu swojego pobytu, by nie narazić się na zarzut uchylania się od dozoru kuratora.
Wyrok SA w Poznaniu z dnia 24 października 2013 r., II AKa 186/13
Standard: 27478 (pełna treść orzeczenia)