Pominięcie twierdzeń lub dowodów zgłaszanych przez interwenienta ubocznego w postępowaniu apelacyjnym

Sąd może pominąć twierdzenie faktyczne lub dowód zgłaszany przez interwenienta ubocznego w postępowaniu apelacyjnym, jeżeli zachodzi do tego podstawa w świetle art. 381 k.p.c. Punktem odniesienia w aspekcie tego, czy materiał ten mógł być powołany przed sądem pierwszej instancji i czy potrzeba powołania się nań powstała później, jest jednak sytuacja procesowa strony, do której przystąpił interwenient uboczny, nie zaś interwenienta, przy czym sytuacja ta powinna być oceniana z uwzględnieniem założenia, że na stronie spoczywa co do zasady ciężar przedstawienia całego dostępnego jej materiału procesowego (dostępnych faktów i środków dowodowych) w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji (por. wyrok SN z dnia 14 grudnia 2018 r., I CSK 689/17).

Okoliczność, że interwenient uboczny przystąpił do strony dopiero na etapie postępowania apelacyjnego, a tym samym nie mógł wcześniej powołać faktu lub dowodu, nie wyklucza zatem pominięcia tego faktu lub dowodu na podstawie art. 381 k.p.c., jeżeli materiał ten byłby spóźniony i podlegałby pominięciu w razie powołania go samodzielnie przez stronę (por. podobnie w kontekście uchylonych art. 207 § 6 i art. 217 § 2 k.p.c. wyrok SN z dnia 14 lutego 2019 r. , IV CSK 100/18 i postanowienie SN z dnia 6 marca 2019 r., I CSK 456/18).

Ochronę uprawnień interwenienta ubocznego zapewnia w tej sytuacji art. 82 k.p.c., uchylający skutek interwencyjny wyroku w sytuacji, w której stan sprawy w chwili przystąpienia interwenienta uniemożliwił mu korzystanie ze środków obrony (por. wyrok SN z dnia 20 września 2018 r., IV CSK 557/17). A rebours, fakt lub dowód powoływany po raz pierwszy w postępowaniu apelacyjnym przez interwenienta ubocznego, który przystąpił do strony dopiero na tym etapie, nie może podlegać pominięciu na podstawie art. 381 k.p.c., jeżeli przepis ten nie mógłby stanowić podstawy jego pominięcia, gdyby powołała go sama strona.

Wyrok SN z dnia 23 października 2020 r., I CSK 684/18

Standard: 48299 (pełna treść orzeczenia)

Przedstawianie twierdzeń oraz dowodów na ich poparcie niewątpliwie nie wchodzi w zakres czynności dyspozytywnych, może je więc powoływać skutecznie zarówno interwenient samoistny, jak i niesamoistny. Twierdzenia i dowody zgłaszane są w ramach zarzutów i wniosków o charakterze formalnym, których podstawę stanowią okoliczności dotyczące zarówno strony, jak i samego interwenienta.

Uprawnienie interwenienta ubocznego we wskazanym zakresie nie jest jednak nieograniczone, skoro może dokonywać tylko takich czynności procesowych, które są dopuszczalne według stanu sprawy (art. 79 zdanie pierwsze k.p.c.).

Wyrok SN z dnia 3 lutego 2010 r., II CSK 455/09

Standard: 53598 (pełna treść orzeczenia)