Procesowe skutki uwzględnienia zażalenia przewidzianego w art. 394[1] § 1[1] k.p.c.

Postanowienie Sądu Najwyższego uwzględniające zażalenie przewidziane w art. 394[1] § 1[1] k.p.c. przesądza o bycie zaskarżonego wyroku - w sensie procesowym wyrok uchylony przestaje istnieć. Skutki postanowienia uchylającego działają ex tunc. Powstaje zatem taka sytuacja, jakby zaskarżony zażaleniem wyrok sądu drugiej instancji w ogóle nie został wydany. Oznacza to też, że nie istnieje uzasadnienie takiego uchylonego wyroku. Uzasadnienie wyroku nie jest bowiem samodzielną czynnością procesową sądu, mogącą funkcjonować w procesie bez wyroku. Jest to czynność jurysdykcyjna organicznie związana z rozstrzygnięciem zawartym w sentencji wyroku. 

Uchylenie orzeczenia sądu drugiej instancji powoduje, że związek uzasadnienia z wyrokiem zostaje zerwany, uzasadnienie nie może istnieć w znaczeniu wiążącej argumentacji w sytuacji gdy nie ma punktu odniesienia, a fakt jego zmaterializowania przez nadanie mu formy pisemnej nie może przesądzać o jego samodzielnym bycie procesowym. Uchylenie wyroku powoduje, że sąd ponownie musi realizować swoje kompetencje w związku z koniecznością rozpoznania apelacji od orzeczenia sądu pierwszej instancji. Nietrafne było więc stanowisko skarżącego co do związania sądu drugiej instancji, ponownie rozpoznającego apelację, motywami zawartymi w uzasadnieniu uchylonego wyroku tego sądu.

Wyrok SN z dnia 17 września 2015 r., II CSK 783/14

Standard: 48009 (pełna treść orzeczenia)