Osoba, której dotyczy wniosek o przyjęcie do domu pomocy społecznej jako uczestnik postępowania (art. 46 ust. 3 u.o.z.p.)

Do osoby, której dotyczy wniosek o przyjęcie do domu pomocy społecznej, będącej uczestnikiem z mocy prawa, mają zastosowanie przepisy dotyczące uczestników, nie wyłączając przepisu o nieważności postępowania wynikającej z pozbawienia możności obrony swych praw (art. 379 pkt 5 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).

W sprawie niniejszej E. G., osoba, której postępowanie dotyczyło bezpośrednio, i zarazem jedyna, o której prawach orzekano, nie została potraktowana jak uczestniczka postępowania. Dobitnym tego wyrazem jest komparycja zaskarżonego orzeczenia (identyczna, jak orzeczenia sądu pierwszej instancji), w której E. G. występuje tylko w części określającej przedmiot postępowania, a więc w roli osoby będącej jedynie przedmiotem działań podejmowanych przez innych. Bez znaczenia prawnego jest nazwanie E. G. uczestniczką w jednym protokole rozprawy. Sytuację, w której postępowanie przeprowadzono i orzeczenie wydano w stosunku do osoby, która była uczestnikiem, lecz wadliwie nie została przez Sąd stosownie do tego potraktowana, należy zakwalifikować jako pozbawienie możliwości obrony swych praw w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c. Oceny tej nie zmienia fakt, że E. G., jako całkowicie ubezwłasnowolniona, nie mogła osobiście dokonywać czynności procesowych; niezależnie bowiem od tego, że nieważność postępowania nie jest wiązana z wpływem na wynik sprawy, uwzględnienie statusu E. G. jako uczestniczki mogło mieć znaczenie dla przebiegu postępowania, w tym na przykład ustanowienia dla niej adwokata z urzędu na podstawie art. 48 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.

Postanowienie SN z dnia 19 listopada 2015 r., IV CSK 379/15

Standard: 47901 (pełna treść orzeczenia)