Krajowy Rejestr Sądowy (art. 1 u.k.r.s.)

Polski ustawodawca dążąc do przyjęcia ujednoliconego, ogólnie dostępnego, zcentralizowanego systemu gromadzenia danych dotyczących przede wszystkim przedsiębiorców ustawą z dnia 20 sierpnia 1997 r. utworzył Krajowy Rejestr Sądowy. Ustawa ta, zgodnie z art. 1 ust. 1 p.w.u. o KRS weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r. Równolegle podjęty został proces likwidacji rejestrów prowadzonych dla różnych podmiotów podlegających obowiązkowi rejestracji. Proces ten objął też rejestr handlowy, prowadzony dotychczas dla spółek handlowych, w którym, niejednokrotnie od dawna, pozostawały nieaktualne wpisy dotyczące zwłaszcza spółek założonych przed drugą wojną światową.

Przepisy dotyczące rejestru handlowego zostały uchylone także w związku z zasadniczą reformą prawa handlowego wprowadzoną z dniem 1 stycznia 2001 r. ustawą z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (jedn. tekst 2013.1030 ze zm. - art. 633). W wyniku tych zmian, spółki zarejestrowane dotychczas w rejestrze handlowym zostały zobowiązane do „przerejestrowania” się do Krajowego Rejestru Sądowego na zasadach przewidzianych w przepisach wprowadzających ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Nałożenie powyższego obowiązku zmierzało do wyeliminowania nieprawidłowości dotyczących spółek wpisanych do rejestru handlowego, które faktycznie nie prowadziły żadnej działalności, nie posiadały organu uprawnionego do reprezentacji. Jego wykonanie było kilkakrotnie przedłużane. Początkowo termin złożenia wniosku o „przerejestrowanie” kończył się dnia 31 grudnia 2003 r. Ustawami nowelizującymi przedłużano go do 31 grudnia 2005 r., później do 31 grudnia 2013 r. aby ostatecznie ustalić go do dnia 31 grudnia 2015 r.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 p.w.u. o KRS, do czasu rejestracji zgodnie z przepisami ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, dotychczasowe wpisy w rejestrze handlowym zachowały moc, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r. Jednocześnie w art. 9 ust. 2 a i b p.w.u. o KRS zostały dookreślone skutki uchybienia obowiązku wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego do dnia 31 grudnia 2015 r.. Zgodnie z ich treścią podmioty, które uchybiły do tego dnia obowiązkowi złożenia wniosku o wpisu do Krajowego Rejestru Handlowego -w tym spółki wpisane do rejestru handlowego - uznaje się za wykreślone z rejestru z dniem 1 stycznia 2016 r. a Skarb Państwa nabywa ich mienie nieodpłatnie z mocy prawa. Powyższy skutek zachodzi zarówno w braku wniosku o wpis do rejestru, jak również w razie jego prawomocnego odrzucenia, oddalenia lub też umorzenia postępowania w sprawie.

Uchwała SN z dnia 21 grudnia 2016 r., III CZP 83/16

Standard: 47748 (pełna treść orzeczenia)