Postępowanie przygotowawcze - ogólnie
Cele i charakterystyka postępowania przygotowawczego (art. 297 k.p.k.)
Określone w art. 297 § 1 k.p.k. cele postępowania przygotowawczego nakładają na organy ścigania obowiązek sprawnego działania.
Stosownie do art. 298 § 1 k.p.k., prokurator prowadzi lub nadzoruje postępowanie przygotowawcze, co czyni go odpowiedzialnym za realizację celów tego etapu procesu karnego.
Przyjmuje się, że organy postępowania przygotowawczego powinny wykazać się szczególną aktywnością, gdyż na nich spoczywa obowiązek wszczęcia postępowania karnego w razie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa.
Organy postępowania przygotowawczego mają obowiązek podjęcia maksymalnego wysiłku i wykonania w możliwie najkrótszym czasie niezbędnych czynności pozwalających na usunięcie wszelkich wątpliwości związanych z zaistnieniem czynu zabronionego.
Postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 25 lutego 2019 r., II S 1/19
Standard: 34476 (pełna treść orzeczenia)
Postępowanie przygotowawcze stanowi pierwsze stadium postępowania karnego. Celem tego etapu jest przygotowanie sprawy dla oskarżyciela i dla sądu. W związku z tym, że zadaniem postępowania przygotowawczego jest wyczerpujące wyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy, połączone z utrwalaniem materiału dowodowego na użytek postępowania sądowego, konieczne jest tworzenie rozbudowanego aparatu ścigania.
Organy ścigania muszą dysponować skutecznymi metodami wykrywania sprawców oraz ujawniania i zabezpieczania materiału dowodowego.
Postępowanie przygotowawcze musi uwzględniać również gwarancje interesów i praw podejrzanego i innych uczestników tego postępowania. Nie może mieć charakteru arbitralnego.
Dokonując czynności w ramach postępowania przygotowawczego, prokurator nie jest w pełni niezależny. Prokuratura jest strukturą zorganizowaną na zasadzie hierarchicznego podporządkowania. Niezależność tej struktury należy rozumieć jako konieczność wyeliminowania wpływu podmiotów zewnętrznych na decyzje zapadające w prokuraturze, nie zaś jako niezależność od prokuratorów przełożonych.
Wyrok TK z dnia 3 lipca 2008 r., K 38/07
Standard: 4100 (pełna treść orzeczenia)