Pojęcie jednostki organizacyjnej

W nauce prawa administracyjnego pojęcie jednostki postrzegane jest przez pryzmat wyodrębnienia organizacyjnego i kompetencyjnego.

Wyrok SN z dnia 24 października 2017 r., II PK 309/16

Standard: 59299 (pełna treść orzeczenia)

Określenie „jednostka organizacyjna” nie ma swej definicji legalnej, niemniej opracowania teoretyczne, których założeniami kieruje się praktyka sądowa, wskazują kryteria ułatwiające zidentyfikowanie tejże jednostki. Pojęcie to można odnosić do bytu prawnego, który odznacza się jakimś stopniem wyodrębnienia (organizacyjnego, ma-jątkowego), odróżniającego ten byt od innych podmiotów lub innych jednostek organizacyjnych. Wyodrębnieniu temu służą takie cechy, jak choćby wewnętrzna struktura ujęta w ramy organizacyjne, nazwa i siedziba, zasady prowadzenia spraw tej jednostki i reprezentowania jej na zewnątrz. Istotne jest, że wyodrębnienie to (niezależnie od rodzaju aktu kreacji) następuje wtedy, gdy ustawodawca chce powiązać skutki określonych norm prawnych (z reguły pewne prawa lub obowiązki) z tak wyodrębnioną jednostką.

Nawet przy założeniu, iż mogą istnieć jednostki organizacyjne traktowane jako podmiot w jednej gałęzi prawa a nie uznawane za podmiot w innej jego gałęzi, pojęcie jednostki organizacyjnej jest nadrzędne w stosunku do podmiotu prawa.

Z przedstawionego punktu widzenia bez znaczenia pozostaje zatem kwestia różnego rodzaju podziałów jednostek organizacyjnych, jakie można rozpatrywać w zależności od przyjmowanego kryterium (np. przedmiotu działalności, sposobu powstania, rozwiązania relacji między tą jednostką a tworzącymi ją osobami, według stopnia ich wyodrębnienia, czy też choćby podziału na jednostki krajowe i zagraniczne, prywatne i publiczne, gospodarcze i niegospodarcze) – o ile rzecz nie dotyczy wskazanego na wstępie rozróżnienia jednostek organizacyjnych w zależności od kryterium przyznania im, bądź nie, podmiotowości (zdolności) prawnej. W każdym razie o nadaniu jej tego atrybutu nie decyduje stopień zorganizowania danej jednostki, czy nawet ów stopień jej wyodrębnienia, lecz wola ustawodawcy, wyrażona w ustawie. 

Postanowienie SN z dnia 26 sierpnia 2010 r., I KZP 9/10

Standard: 47153 (pełna treść orzeczenia)