Likwidacja niepodjętego depozytu, gdy uprawniony do jego odbioru jest nieznany
Odbiór depozytu; wezwanie uprawnionego (art. 6 u.l.n.d.) Wniosek o stwierdzenie likwidacji niepodjętego depozytu (art. 693[19] k.p.c.)
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 4, w przypadku gdy uprawniony nie jest znany albo nie jest możliwe ustalenie jego miejsca zamieszkania albo siedziby na podstawie ewidencji, rejestrów lub zbiorów danych - wezwanie do odbioru może nastąpić po upływie 3 lat od dnia złożenia przedmiotu do depozytu.
W przypadku braku możliwości doręczenia wezwania do odbioru depozytu lub nieustalenia uprawnionego, przechowujący depozyt jest obowiązany dokonać wezwania poprzez jego wywieszenie na tablicy informacyjnej w swojej siedzibie na okres 6 miesięcy. Jeżeli szacunkowa wartość depozytu przekracza kwotę 5.000 zł, przechowujący depozyt zamieszcza również ogłoszenie w dzienniku poczytnym w danej miejscowości lub w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 6 ust. 5 ustawy).
Postanowienie SR dla Łodzi - Widzewa w Łodzi z dnia 9 maja 2018 r., VIII Ns 110/17
Standard: 47099 (pełna treść orzeczenia)
W art. 6 ust. 4 u.l.n.d. wspomina się o przypadku, gdy „uprawniony nie jest znany albo nie jest możliwe ustalenie jego miejsca zamieszkania albo siedziby na podstawie ewidencji, rejestrów lub zbiorów danych”. W art. 6 ust. 5 u.l.n.d. jest zaś mowa o przypadku „braku możliwości doręczenia wezwania do odbioru depozytu lub nieustalenia uprawnionego”. To ostatnie sformułowanie jest kluczowe, gdyż jednoznacznie sugeruje, że przesłanką stwierdzenia likwidacji depozytu jest nieustalenie uprawnionego w wyniku pewnych czynności podjętych przez przechowawcę.
Uwzględnienie wniosku zostało więc uzależnione od podjęcia przez przechowawcę określonych czynności mających na celu ustalenie uprawnionego (art. 693[19] § 2 k.p.c.)
O tym, jakie to powinny być czynności, decydują okoliczności konkretnej sprawy. Inaczej będzie w wypadku depozytu sądowego, gdy sąd na etapie złożenia przedmiotu do depozytu badał już kwestię osoby uprawnionej i np. ustanowił dla niej kuratora, a inaczej w sytuacji, gdy do następstwa prawnego doszło po złożeniu przedmiotu do depozytu. W tym ostatnim wypadku istnieją stosunkowo proste czynności, które mogłyby służyć ustaleniu spadkobierców zmarłego deponenta. Zostały on określone m.in. w art. 6 ust. 3 u.l.n.d., dotyczącym wystąpienia do organu prowadzącego właściwą ewidencję, rejestr lub zbiór danych o udzielenie informacji w sytuacji, gdy nie jest znane miejsce zamieszkania lub siedziby uprawnionego, a ponadto we wspominanym już art. 693[19] § 2 k.p.c.
Niewątpliwie istotną czynnością mogłoby być wystąpienie przez wnioskodawcę do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. Nie można też wykluczyć wystąpienia z wnioskiem o złożenie przedmiotu do depozytu sądowego, skoro przechowawca jest obowiązany zwrócić przedmiot depozytu spadkobiercom zmarłego deponenta. Jeżeli nie ma on wiedzy o nich, jest spełniona przesłanka przewidziana w art. 467 pkt 1 k.c. W razie wystąpienia z wnioskiem o złożenie przedmiotu do depozytu sądowego sąd byłby obowiązany do ochrony praw nieznanego wierzyciela i powstawałaby konieczność zastosowania art. 693[3] k.p.c.
Uchwała SN z dnia 15 września 2017 r., III CZP 39/17
Standard: 47087 (pełna treść orzeczenia)