Niedopuszczalność kasacji w razie braku substratu zaskarżenia

Wniesienie kasacji jest niedopuszczalne z mocy prawa, jeśli nie istnieje substrat zaskarżenia, nie ma prawomocnego wyroku sądu odwoławczego, kończącego postępowanie, jak wymaga tego przepis art. 519 k.p.k. 

W postanowieniu Sądu Najwyższego w sprawie I KZP 19/11 wywiedziono, że warunkiem istnienia w obrocie prawnym wyroku, jako dokumentu procesowego, jest sporządzenie go na piśmie, a następnie publiczne ogłoszenie, przy czym stanowisko to wyrażone zostało w sytuacji, gdy orzeczenie nie zostało sporządzone na piśmie, a jego treść odczytano z ekranu komputera. Pogląd ten znalazł akceptację w piśmiennictwie.

W ocenie Sądu Najwyższego rozpoznającego niniejszą sprawę, powyższy pogląd zachowuje swoją aktualność także w sytuacji, gdy po zamknięciu przewodu sądowego na rozprawie apelacyjnej, przeprowadzonej naradzie, sporządzeniu wyroku na piśmie i podpisaniu go przez członków składu orzekającego, nie został on ogłoszony ustnie i publicznie, tj. w sposób przewidziany w art. 100 § 1 k.p.k. w zw. z art. 418 k.p.k.

Postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2020 r., II KK 148/20

Standard: 46887 (pełna treść orzeczenia)

Warunkiem istnienia w obrocie prawnym wyroku jako dokumentu procesowego jest sporządzenie go na piśmie, a następnie publiczne ogłoszenie.

W przepisach Kodeksu postępowania karnego wskazano, jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby wyrok został wydany. Przepisy te zamieszczono w Rozdziale 47 zatytułowanym „Wyrokowanie”, a nadto, jak wskazuje art. 408 in fine k.p.k., także w Rozdziale 12 zatytułowanym „Narada i głosowanie”. Na ich podstawie można wyróżnić następujące warunki wydania wyroku:

1) narada;

2) głosowanie;

3) sporządzenie wyroku na piśmie;

4) podpisanie wyroku;

5) ogłoszenie wyroku.

Nadto na proces wyrokowania składają się jeszcze: podanie ustnie najważniejszych powodów wyroku oraz pouczenie o prawie, terminie i sposobie wniesienia środka odwoławczego. Zastrzec przy tym trzeba, że narada i głosowanie w znaczeniu nadanym w przepisach Rozdziału 12 Kodeksu postępowania karnego, ma miejsce w składach kolegialnych sądu.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że każda z tych części składowych ma charakter samodzielny i odgrywa istotną, a przy tym autonomiczną rolę w procesie wyrokowania i nie może zostać pominięta (por. wyrok SN z dnia 21 stycznia 2004 r., II KK 168/03)

Postanowienie SN z dnia 19 stycznia 2012 r., I KZP 19/11

Standard: 46888 (pełna treść orzeczenia)