Zmiana powództwa jedynie w piśmie procesowym (art. 193 § 2[1] k.p.c.).
Przedmiotowa zmiana powództwa (art. 193 k.p.c. i art 383 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z art. 193§ 2[1] k.p.c. z wyjątkiem spraw o roszczenia alimentacyjne, zmiana powództwa może być dokonana jedynie w piśmie procesowym. Przepis art. 187 stosuje się odpowiednio. Zastosowanie odpowiednie art. 187 k.p.c. oznacza, że do skutecznej zmiany powództwa wymagane jest złożenie pisma procesowego odpowiadającego warunkom formalnym pozwu.
Odpis pisma zawierającego rozszerzenie powództwa podlega doręczeniu przez sąd, który dokonuje kontroli tego pisma pod względem braków formalnych i fiskalnych.
W przypadkach, w których zmiana powództwa prowadzi do wystąpienia z nowym roszczeniem, pozwany musi mieć umożliwione przygotowanie się do obrony. Dlatego, jeżeli zmiana następuje na rozprawie, sąd powinien na wniosek pozwanego rozprawę odroczyć.
Pismo zawierające rozszerzenie powództwa nie może być rozumiane jako całkowicie nowy, odrębny pozew, na co wskazuje już chociażby samo sformułowanie wyrażone w art. 193 § 2[1] zd. drugie k.p.c., że przepis art. 187 k.p.c. stosuje się jedynie odpowiednio. Tym samym pisma procesowego, które zawiera rozszerzenie powództwa poprzez żądanie zasądzenia wyższej niż pierwotnie dochodzonej pozwem kwoty, nie należy utożsamiać stricte z pozwem. Pismo takie nie ma bowiem autonomicznego charakteru, całkowicie oderwanego od procesu, w którym zostało złożone.
W sytuacji, gdy pismo rozszerzające powództwo dotyczyło tego samego roszczenia, które zostało zgłoszone w pozwie, tj. roszczenia o zadośćuczynienie, a powód wniósł jedynie o zasądzenie wyższej kwoty w stosunku do kwoty pierwotnie dochodzonej (żądanie to było podyktowane wynikiem postępowania dowodowego i wniosków wynikających z opinii biegłych sądowych), a strona pozwana miała też okazję zapoznać się z tym pismem, skoro zostało jej doręczone, to nie może więc teraz pozwany kwestionować skuteczności czynności procesowej w postaci rozszerzenia powództwa (Wyrok SA w Białymstoku z dnia 21 stycznia 2016 r.,, I ACa 820/15).
Wyrok SO w Olsztynie z dnia 3 listopada 2021 r., IX Ca 718/21
Standard: 58108 (pełna treść orzeczenia)
Zmiana powództwa dopuszczalna w myśl art. 193 § 1 k.p.c., polegająca na żądaniu dalszej kwoty na podstawie tych samych okoliczności faktycznych, które były podstawą żądania w pozwie pierwotnym, dokonana w piśmie procesowym wniesionym do sądu zgodnie z art. 193 § 21 k.p.c., wiąże sąd w zakresie rozszerzonego żądania, co oznacza, że jest zobowiązany do orzekania w granicach nim wyznaczonych. Doręczenie pozwanemu odpisu pisma zawierającego zmianę powództwa wyznacza natomiast chwilę, w której rozpoczynają się skutki procesowe określone w art. 192 k.p.c., związane z zawisłością sporu, wytoczeniem powództwa wzajemnego i zbyciem rzeczy lub prawa objętych sporem.
Orzeczenie przez sąd o powództwie rozszerzonym w piśmie procesowym niedoręczonym stronie przeciwnej zgodnie z art. 132 § 1[1] k.p.c. nie stanowi orzeczenia ponad żądanie (art. 321 § 1 k.p.c.), lecz jego wydanie z naruszeniem przepisów postępowania może prowadzić do nieważności postępowania z przyczyny pozbawienia możności obrony (art. 379 pkt 5 k.p.c.) Nieprawidłowe natomiast bezpośrednie doręczenie odpisu pisma procesowego zawierającego rozszerzenie powództwa na podstawie art. 132 § 1 k.p.c. zamiast za pośrednictwem sądu na podstawie art. 132 § 1[1] k.p.c. nie wywołuje skutków procesowych określonych w art. 192 k.p.c. i pozostaje bez wpływu na bieg postępowania.
Wyrok SN z dnia 15 lutego 2018 r., IV CSK 713/16
Standard: 46250 (pełna treść orzeczenia)