Zatrudnienie prezesa zarządu stowarzyszenia

Prezes zarządu stowarzyszenia, który poza zakresem społecznej funkcji w zarządzie wykonuje pozastatutowe czynności na podstawie umowy o pracę, nie podlega takiej samej ocenie jak inny członek stowarzyszenia zobowiązany do nieodpłatnie świadczonej działalności społecznej na rzecz lub w interesie stowarzyszenia. W przeciwnym razie doszłoby do niedopuszczalnej dyskryminacji członka zarządu z tytułu legalnego i rzeczywiście wykonywanego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej przez stowarzyszenie.

Oznacza, że prezes zarządu stowarzyszenia, który wykonuje odpłatnie pracę podporządkowaną poza zakresem jego statutowych czynności służbowych w zarządzie, które wykonuje społecznie, może być zatrudniony przy wykonywaniu klasycznych obowiązków pracowniczych za wynagrodzeniem na podstawie umowy o pracę, która kreuje tytuł i obowiązek opłacania składek na pracownicze ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (art. 2 ust. 3 zdanie drugie Prawa o stowarzyszeniach w związku z art. 6 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 13 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej), choćby nie doszło do wyraźnego lub precyzyjnego rozdzielenia pełnionej nieodpłatnie statutowej funkcji członka zarządu od rzeczywiście realizowanych przezeń pozastatutowych obowiązków pracowniczych, za które otrzymywał uzgodnione wynagrodzenie.

Postanowienie SN z dnia 17 stycznia 2019 r., III UK 97/18

Standard: 45834 (pełna treść orzeczenia)

Nie sposób uznać kwestii wypowiedzenia umowy o pracę za sprawę „wewnętrzną” stowarzyszenia. Stosunek pracy towarzyszy stosunkowi członkostwa w zarządzie (czy pełnienia w nim funkcji Prezesa jak w przypadku powoda) i przez to nie stanowi kwestii „korporacyjnej” lecz zewnętrzną względem osoby prawnej.

Relacja między umową o pracę a stosunkiem korporacyjnym wyjaśniana jest szeroko w dorobku judykatury Sądu Najwyższego na tle stosunków w spółkach kapitałowych (art. 370 § 1 k.s.h., por. np. uchwała 7 sędziów SN z dnia z dnia 16 maja 2012 r., III PZP 3/12).

Stosunek zatrudnienia pozostaje zatem, stosunkiem „zewnętrznym” względem „wewnętrznej” relacji członkostwa w organie.

Wyrok SN z dnia 5 października 2016 r., II PK 210/15

Standard: 45913 (pełna treść orzeczenia)