Mylne oznaczenie pisma lub inne oczywiste niedokładności niestanowiące przeszkody do nadania pismu biegu (art. 130 § zd. ost. k.p.c.)

Formalizm, a także w niektórych przejawach rygoryzm prawa procesowego, jest - w granicach wyznaczanych jego celami i funkcją -zjawiskiem koniecznym i pożytecznym. W określonych sytuacjach uzasadnione i celowe są jednak pewne koncesje, które czyni sam ustawodawca lub które - w granicach rozsądku i poczucia sprawiedliwości - powinien czynić sąd (por. uz. uchwały SN z dnia 24 maja 2017 r., III CZP 2/17). Przykładem takich „deformalizujących” koncesji ustawowych jest art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c., który stwierdza, że mylne (w domyśle - wadliwe, błędne) oznaczenie pisma procesowego, a w istocie mylne nazwanie podejmowanej czynności procesowej, bo pisma procesowe są nośnikami takich czynności -a także inne oczywiste niedokładności - nie mogą być przeszkodą do nadania pismu biegu i rozpoznania go we właściwym trybie.

Należy wyraźnie odgraniczyć błąd w oznaczeniu pisma (czynności procesowej) od błędu w wyborze dokonywanej czynności.

Jeżeli podejmowana czynność procesowa spełnia wszystkie wymagane od niej przez ustawę cechy konstrukcyjne, to nie zachodzą przeszkody do nadania jej właściwego biegu tylko z tego powodu, że pismo będące nośnikiem tej czynności zostało opatrzone innym tytułem lub nazwą albo w ogóle nie zostało nazwane.

Działania zawodowego pełnomocnika nie może usprawiedliwiać błędne pouczenie o przysługującym środku zaskarżenia lub brak jakiegokolwiek pouczenia. W uchwale połączonych Izb - Izby Cywilnej oraz Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 22 listopada 2011 r., III CZP 38/11 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że niepouczenie albo błędne pouczenie strony działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia nie ma wpływu na dobór oraz rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia tego środka.

W konsekwencji należy zatem uznać, że zaskarżenia przez zawodowego pełnomocnika postanowienia wydanego przez referendarza sądowego nie skargą przewidzianą w art. 39822 k.p.c., lecz zażaleniem skierowanym do sądu drugiej instancji za pośrednictwem sądu pierwszej instancji, z wnioskiem o zmianę tego postanowienia lub o jego uchylenie i przekazanie do ponownego rozpoznania, art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c. nie ma zastosowania.

Uchwała SN z dnia 8 listopada 2019 r., III CZP 22/19

Standard: 45304 (pełna treść orzeczenia)

Oznaczenie przez stronę działającą bez adwokata lub radcy prawnego wnoszonego pisma jako skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia nie wystarczy do zakwalifikowania tego pisma jako skargi przewidzianej w art. 424[1] k.p.c. Sąd, biorąc pod uwagę uzasadnienie pisma oraz kontekst procesowy, powinien zbadać, jaki był rzeczywisty zamiar strony i co chciała osiągnąć (art. 130 § 1 k.p.c.).

Postanowienie SN z dnia 30 stycznia 2019 r., III CZ 47/18

Standard: 66296 (pełna treść orzeczenia)