Rzeczywisty, realny, właściwy zbieg przepisów
Jedność, wielość czynów, reguły kolizyjne (art. 11 § 1 k.k.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Vbieg rzeczywisty zachodzi wówczas, gdy czyn sprawcy wypełnia znamiona dwóch lub więcej przepisów ustawy karnej i nie zachodzi żadna z reguł wyłączania. W sytuacji rzeczywistego zbiegu przepisów zachodzi kumulatywna kwalifikacja.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 13 października 2022 r., II AKa 282/22
Standard: 76053 (pełna treść orzeczenia)
Właściwy zbieg przepisów zachodzi wtedy, gdy ten sam czyn wyczerpuje znamiona typów czynów zabronionych określonych w przynajmniej dwóch przepisach ustawy karnej i nie da się oddać w kwalifikacji prawnej zawartości bezprawia tego czynu, pomijając któryś ze zbiegających się przepisów
Wyrok SA w Katowicach z dnia 4 lipca 2019 r., II AKa 70/19
Standard: 75995 (pełna treść orzeczenia)
W nauce prawa karnego przyjmuje się, że rzeczywisty (realny, właściwy) zbieg przepisów ustawy może zostać uregulowany w oparciu o jedną z trzech koncepcji:
1) kumulatywnej kwalifikacji prawnej czynu (tzw. kumulatywny zbieg przepisów);
2) zbiegu eliminacyjnego (tzw. eliminacyjny zbieg przepisów);
3) idealnego zbiegu czynów karalnych.
W przypadku kumulatywnej kwalifikacji prawnej czynu sąd skazuje sprawcę za jedno przestępstwo - zgodnie z podstawowym założeniem, że jeden czyn może stanowić jedno przestępstwo - na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.
W systemie polskiego prawa karnego kumulatywny zbieg przepisów ustawy odgrywa dominującą rolę - został przewidziany w kodeksie karnym, jako jedyne rozwiązanie właściwego zbiegu przepisów (art. 11 § 2 kk), a także w art. 7 § 1 ustawie z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (j.t. Dz.U.2013.186, ze zm.), w odniesieniu do właściwego zbiegu przepisów definiujących czyny zabronione jako przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe (zbiegu przepisów prawa karnego skarbowego). Ratio legis takiej regulacji właściwego zbiegu przepisów akcentuje potrzebę zobrazowania w kwalifikacji prawnej czynu całej zawartości jego kryminalnego bezprawia.
Eliminacyjny zbieg przepisów ustawy polega na kwalifikowaniu czynu sprawcy, w przypadku właściwego zbiegu przepisów, z przepisu przewidującego najsurowszą karę.
W systemie polskiego prawa karnego eliminacyjny zbieg przepisów jest przyjęty w kodeksie wykroczeń w odniesieniu do właściwego zbiegu przepisów definiujących wykroczenia (art. 9 § 1 kw). Nie pozwala to na ukazanie w kwalifikacji prawnej całej zawartości kryminalnej czynu.
Idealny zbieg czynów karalnych jest rozwiązaniem właściwego zbiegu przepisów opartym na zasadzie fikcji wielości czynów zabronionych zrealizowanych jednym, tym samym czynem sprawcy. Jest to konstrukcja, która stanowi wyjątek od dominującej w systemie polskiego prawa zasady, wyrażonej m.in. w art. 11 § 1 kk, że jeden czyn stanowi jedno przestępstwo. W przypadku idealnego zbiegu czynów karalnych sprawca odpowiada odrębnie z każdego z naruszonych przepisów.
Wyrok TK z dnia 1 grudnia 2016 r., K 45/14
Standard: 3996
Standard: 58871 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 76247 (pełna treść orzeczenia)