Wykazanie uprzedniego zwrócenia się do uprawnionego organu o wniesienie skargi nadzwyczajnej

Po wejściu w życie art. 89 i nast. ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 825 z późn. zm.) skarżący musi wykazać, że zwrócił się do uprawnionego organu o wniesienie skargi nadzwyczajnej (art. 424[5] § 1 k.p.c.) i nie została ona wniesiona.

Strona nie może wprawdzie wystąpić ze skargą nadzwyczajną samodzielnie, może jednak zwrócić się do legitymowanego podmiotu o jej wniesienie (por. np. § 335a-335m rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, jedn. tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1206). 

Zwrócenie się do uprawnionego podmiotu nie obliguje go do wniesienia skargi, aktywność ta jest jednak nieodzowna, ponieważ strona czyni w ten sposób zadość bezwzględnemu wymaganiu wykorzystania wszelkich dostępnych dla niej prawnych mechanizmów służących wzruszeniu prawomocnego orzeczenia, co warunkuje dopuszczalność skargi o stwierdzenie jego niezgodności z prawem.

Dopiero obiektywna niemożność skorygowania prawomocnego orzeczenia w drodze skargi nadzwyczajnej, wynikająca z odmownej decyzji podmiotu uprawnionego do wniesienia tej skargi, pozwala przyjąć, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie jest możliwe, co uchyla nakaz odrzucenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wynikający z art. 424[8] § 2 k.p.c. i umożliwia jej merytoryczne rozpoznanie.

Przy uwzględnieniu tych założeń, w orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwaliło się stanowisko, że wnosząc skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w stanie prawnym ukształtowanym przez wejście w życie art. 89 i nast.u.SN, skarżący, realizując wymaganie określone w art. 424[5] § 1 pkt 5 k.p.c., musi wykazać, że bezskutecznie zwracał się do uprawnionego organu (art. 89 § 2 u.SN) o wniesienie skargi nadzwyczajnej. Niedochowanie tego wymagania pociąga za sobą odrzucenie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia przez Sąd Najwyższy, jako niedopuszczalnej

Postanowienie SN z dnia 16 lipca 2020 r., I CNP 5/20

Standard: 45119 (pełna treść orzeczenia)