Przekazanie sprawy prezesa sądu lub z jego zawiadomienia

W opinii publicznej rozpoznanie apelacji, której autorem jest aktualny prezes danego sądu przez ten sąd, może prowadzić do wyrażenia wątpliwości co do bezstronności sędziów i wzbudzać negatywne emocje, co do potencjalnego wpływu jednej ze stron procesu na jego przebieg. Z pewnością nie służy to dobru wymiaru sprawiedliwości.

Zasadniczym elementem dobra sprawiedliwości w rozumieniu art. 37 k.p.k. jest potrzeba zapewnienia przeprowadzenia rzetelnego procesu karnego, rozumianego jako taki, który zakończy się w rozsądnym terminie, będzie prowadzony przed bezstronnym i obiektywnym sądem, w warunkach wolnych od negatywnego wpływu na prowadzone w jego ramach czynności, oraz pozwala realizować prawa uczestników postępowania. Uzasadnienie decyzji o przekazaniu sprawy z pominięciem de facto ustawowych przepisów o właściwości musi zawierać argumentacje wyjątkową.

Postanowienie SN z dnia 7 września 2022 r., II KO 83/22

Standard: 64600 (pełna treść orzeczenia)

Układ procesowy, w którym prezes sądu okręgowego lub pracownik tego sądu jest stroną postępowania karnego powinien skutkować wyłączeniem od orzekania w tej sprawie sądu rejonowego, wchodzącego w zakres właściwości tegoż sądu okręgowego (por. m.in.: postanowienie SN z dnia 11 grudnia 2019 r., IV KO 161/19, postanowienie SN z dnia 21 lutego 2013 r., V KO 3/13; postanowienie SN z dnia 29 stycznia 2014 r., IV KO 109/13).

Ponadto uznaje się, że „jeśli przedmiotowy czyn miał być popełniony w siedzibie sądu okręgowego w toku interwencji Policji podjętej na wezwanie prezesa tego sądu, to dla uniknięcia zarzutów, które mogłyby wskazywać na brak obiektywizmu i bezstronności przy rozpoznaniu zażalenia, celowe jest, by nie było ono rozstrzygane przez sąd rejonowy funkcjonujący w obszarze właściwości miejscowej tego sądu okręgowego” (postanowienie SN z dnia 7 czerwca 2018 r., V KO 41/18). 

Postanowienie SN z dnia 3 stycznia 2020 r., IV KO 159/19

Standard: 44922 (pełna treść orzeczenia)