Uchybienia formalne, związane ze zwołaniem zebrania

Niezapewnienie wszystkim właścicielom lokali udziału w głosowaniu nad uchwałą podejmowaną w trybie indywidualnego zbierania głosów może uzasadniać uchylenie przez sąd uchwały, jeżeli miało lub mogło mieć wpływ na jej treść.

Zagadnienie wpływu uchybień formalnych, związanych ze zwołaniem zgromadzenia, jest od wielu lat przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego, przede wszystkim w związku z wykładnią przepisów regulujących działalność spółdzielni. Szczególnie istotne znaczenie ma tu uchwała połączonych Izb Sądu Najwyższego: Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 listopada 1973 r., III PZP 38/72, zgodnie z którą uchwała walnego zgromadzenia spółdzielni, zatwierdzająca uchwałę rady o wykluczeniu członka, może być uchylona przez sąd także na tej podstawie, że walne zgromadzenie zostało zwołane w sposób sprzeczny z prawem, jeżeli wadliwość była w takim stopniu poważna, iż w okolicznościach sprawy miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały. Uchwała ta oczywiście ma nadal zastosowanie do zaskarżania uchwał walnych zgromadzeń spółdzielni, a także walnych zgromadzeń spółek akcyjnych (np. wyrok SN z dnia 5 lipca 2007 r., II CSK 163/07) i uchwał wspólników w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (np. wyrok SN z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 441/15.), a także uchwał zebrań właścicieli lokali (wyroki SN z dnia 16 października 2002 r., IV CKN 1351/00 i z dnia 11 stycznia 2007 r., II CSK 370/06, wyrok SN z dnia 16 stycznia 2009 r., V CSK 258/08).

Okoliczność, że uchwała uzyskała wymaganą większość głosów, nie oznacza, że nie może ona być uchylona. Przykładowo jej uchylenie może być uzasadnione, gdy o podjęciu głosowania korespondencyjnego nie zostały zawiadomione osoby, które, gdyby wiedziały o projektowanej uchwale, mogłyby przekonać innych właścicieli o zasadności głosowania przeciwko uchwale określonej treści.

Niektóre uchybienia formalne, np. naruszenie obowiązku przeprowadzenia głosowania tajnego, są traktowane jako z natury rzeczy mające wpływ na treść uchwały (zob. wyroki SN z dnia 20 maja 1988 r., II CR 119/88, z dnia 26 maja 1999 r., III CKN 261/98 i z dnia 9 listopada 2016 r., II CSK 21/16).

Występują również szczególnie rażące uchybienia formalne, które sprawiają, że uchwały zgromadzeń spółdzielni albo spółek kapitałowych mogą być na podstawie art. 189 k.p.c. uznane za nieistniejące (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2005 r., III CK 296/04, z dnia 15 lipca 2010 r., IV CSK 24/10 i z dnia 14 marca 2013 r., I CSK 382/12). Również uchwały zebrań właścicieli lokali mogą być nieistniejące (zob. wyrok SN z dnia 30 września 2015 r., I CSK 773/14).

Standard: 44841 (pełna treść orzeczenia)