Wynagrodzenie kuratora procesowego

Wynagrodzenie kuratora ustanowionego na podstawie art. 69 k.p.c., podobnie jak innych ustanowionych w sprawie kuratorów, stanowi wydatek zaliczany do kosztów sądowych (art. 5 ust. 1 pkt 3 u.k.s.c.) i podlegających – po jego zaliczkowaniu przez którąś ze stron – rozliczeniu między stronami, zgodnie z zasadami orzekania o kosztach postępowania. To samo dotyczy pokrywanych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatków związanych z ustanowieniem kuratora bez wniosku strony (art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 u.k.s.c.).

Wysokość wynagrodzenia kuratora określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018 r., poz. 536) (zob. też uchwały SN z 5 listopada 2021 r., III CZP 68/20, z 21 stycznia 2022 r., III CZP 37/22).

Z art. 93 ust. 2 u.k.s.c. wynika obowiązek niezwłocznego wypłacenia należności przyznanej kuratorowi tytułem wynagrodzenia.

Uchwała SN z dnia 16 października 2024 r., III CZP 14/24

Standard: 84273 (pełna treść orzeczenia)

Uprawnienie do zasądzenia wynagrodzenia wynika z art.  91a ust. 1 zd. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 959 ze zm.; dalej: „u.k.s.c.”), zgodnie z którym kuratorowi ustanowionemu dla strony w danej sprawie przysługuje wynagrodzenie oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych do dokonania czynności.

Wynagrodzenie kuratora przyznaje się na wniosek (art. 92 ust. 1 u.k.s.c.). Jest to należność, o której rozstrzyga sąd albo referendarz sądowy. Ustawa zalicza wynagrodzenie kuratora procesowego do kosztów sądowych – wydatków (art. 5 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 2 ust. 1 oraz art. 96 ust. 2 u.k.s.c.). Wysokość tego wynagrodzenia jest regulowana obecnie rozporządzeniem z 2018 r.

Ustanowienie kuratora procesowego oraz orzekanie o jego wynagrodzeniu następują w ramach stosunku publicznoprawnego. Rozstrzygnięcie w tym zakresie nie jest zatem orzekaniem o kosztach procesu (zob. postanowienia SN: z 21 maja 2009 r., V CNP 1/09; z 16 listopada 2011 r., V CZ 90/11; uchwałę SN z 5 listopada 2021 r., III CZP 68/20).

Zgodnie z § 1 ust. 1 rozporządzenia z 2018 r. wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny – w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 225 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł.

Zgodnie z § 1 ust. 3 rozporządzenia z 2018 r. wysokość wynagrodzenia w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w kwocie wyższej niż określona w ustępie 1, a nieprzekraczającej wskazanych stawek minimalnych, jeżeli uzasadnia to:

1) nakład pracy kuratora, w szczególności czas poświęcony na przygotowanie się do działania w postępowaniu, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i  posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie;

2) wartość przedmiotu sporu;

3) stopień zawiłości sprawy.

Uchwała SN z dnia 8 października 2024 r., III CZP 23/24

Standard: 84265 (pełna treść orzeczenia)