Umowa darowizny ekspektatywy odrębnej własności lokalu jako podstawa wpisu

Chybiony jestpogląd, że prawo odrębnej własności lokalu powstaje z mocą następczą od chwili jego wpisu w księdze wieczystej. Nie znajduje on oparcia w ustawie o księgach wieczystych i hipotece ani ustawie z dnia ‎24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 737). Podstawy do takiego twierdzenia nie stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o własności lokali, odnoszący się jedynie do niezbędności dopełnienia materialno-prawnej skuteczności ustanowienia tego prawa poprzez dokonanie wpisu w księdze wieczystej ‎o charakterze konstytutywnym.

Postanowienie SN z dnia 29 lutego 2024 r., II CSKP 1490/22

Standard: 83095 (pełna treść orzeczenia)

Umowa darowizny ekspektatywy odrębnej własności lokalu stanowi podstawę wpisu w księdze wieczystej nabywcy jako właściciela, niezależnie od chwili złożenia wniosku o dokonanie tego wpisu.

W postępowaniu o dokonanie wpisu w księdze wieczystej sąd bada jedynie treść wniosku, treść i formę dołączonych doń dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Stosownie zaś do art. 38 ust. 2 u.k.w.h., wniosek o wpis nie może być uzależniony od warunku lub terminu, może być jednak uzależniony od dokonania innego wpisu na podstawie uprzednio lub równocześnie złożonego wniosku. Przytoczone przepisy upoważniały sąd wieczystoksięgowy, rozpoznający bezwarunkowy wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej wnioskodawczyni jako właścicielki lokalu, do samodzielnego stwierdzenia, że w wyniku umowy nabycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu i wpisania do księgi wieczystej tej własności na podstawie uprzednio złożonego wniosku (zawartego w akcie notarialnym z dnia 7 marca 1997 r.), wnioskodawczyni stała się właścicielką lokalu. Nie było zatem podstaw do odmowy uwzględnienia wniosku o wpisanie jej w księdze wieczystej jako właścicielki lokalu.

Podsumowując można stwierdzić, że nabywca ogółu praw związanych z ustanowieniem odrębnej własności lokalu (ekspektatywy odrębnej własności lokalu) może po powstaniu tej własności – wobec wpisania jej do księgi wieczystej – zostać wpisany do księgi wieczystej jako właściciel lokalu, niezależnie od chwili złożenia wniosku o dokonanie tego wpisu. Wpis taki będzie miał moc wsteczną od dnia złożenia wniosku o jego dokonanie (art. 29 u.k.w.h.), chyba że wniosek został złożony przed powstaniem odrębnej własności lokalu, tj. przed chwilą złożenia wniosku o dokonanie w księdze wieczystej wpisu tej własności; w takim wypadku wpis będzie miał moc wsteczną od chwili powstania odrębnej własności lokalu.

Postanowienie SN z dnia 26 czerwca 2001 r., I CA 1/01

Standard: 44319 (pełna treść orzeczenia)