Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 2 ust. 3 u.p.w.o.z.p.)

Sprawy wynikające na tle ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (jedn. tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 1638, dalej – „u.p.o.z.p.”) podlegają rozpoznaniu w trybie nieprocesowym (art. 2 ust. 3 u.p.o.z.p.). Dotyczy to również spraw o ustalenie potrzeby dalszego pobytu w Ośrodku, inicjowanych wnioskiem składanym na podstawie art. 32 ust. 1 u.p.o.z.p. lub wszczętych z urzędu. Z art. 32 ust. 2 i art. 47 ust. 1 u.p.o.z.p. wynika jednak, że postanowienie sądu pierwszej instancji wydane w tym przedmiocie nie jest zaskarżalne apelacją, lecz zażaleniem.

Na wydane w wyniku rozpoznania zażalenia postanowienie sądu drugiej instancji uchylające postanowienie sądu pierwszej instancji i przekazujące temu sądowi sprawę do ponownego rozpoznania nie przysługuje zażalenie określone w art. 394[1] § 1[1] k.p.c. Dotyczy to także kasatoryjnego postanowienia sądu drugiej instancji wydanego na skutek rozpoznania zażalenia, o którym mowa w art. 47 ust. 1 u.p.o.z.p.

Postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2021 r., II CZ 50/21

Postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2021 r., II CZ 50/21

Standard: 67783 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 2 ust. 3 u.p.o.z.p., postępowanie sądowe wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, toczy się według stosowanych odpowiednio przepisów kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym ze zmianami, które wynikają z ustawy. Zmiany takie wynikają z przepisów ogólnych ustawy (art. 2 ust. 1-4 u.p.o.z.p.), przepisów zamieszczonych w rozdziale trzecim ustawy (art. 9-21 u.p.o.z.p.) i przepisów znajdujących się w jej pozostałych rozdziałach (art. 24, art. 30, art. 32 i art. 47-48 u.p.o.z.p.).

Zasadnicza część postanowień ustawy o charakterze szczególnym wobec przepisów kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym została przez ustawodawcę zawarta w rozdziale trzecim, opatrzonym tytułem „Postępowanie przed sądem”. Przepisy te normują postępowanie sądowe, w którym sąd rozstrzyga o wniosku w kwestii uznania osoby, której dotyczy wniosek, za osobę stwarzającą zagrożenie w rozumieniu art. 1 u.p.o.z.p., oraz określa rodzaj środka, który ma być wobec tej osoby zastosowany (por. postanowienie SN z dnia 26 stycznia 2017 r., I CSK 821/14). Przewidziano w nich nie tylko możliwość orzeczenia o uznaniu osoby, której dotyczy wniosek, za stwarzającą zagrożenie i zastosowaniu w związku z tym wobec niej środka w postaci nadzoru prewencyjnego albo umieszczenia w Ośrodku, bądź o uznaniu osoby, której dotyczy wniosek, za osobę niestwarzającą zagrożenia (art. 15 ust. 1 u.p.o.z.p.), lecz także ewentualność późniejszego orzeczenia o umieszczeniu osoby uznanej za stwarzającą zagrożenie w Ośrodku, jeżeli wcześniej zastosowano wobec niej nadzór prewencyjny, a osoba ta uchyla się od obowiązku poddania się postępowaniu terapeutycznemu lub od obowiązków wynikających ze sprawowanego nad nią nadzoru prewencyjnego (art. 21 ust. 1 u.p.o.z.p.), bądź zachodzą - określone w art. 14 ust. 3 u.p.o.z.p. - okoliczności uzasadniające umieszczenie jej w Ośrodku (art. 21 ust. 2 u.p.o.z.p.).

Stosowanie w sytuacji, której dotyczą art. 21 ust. 1 lub 2 u.p.o.z.p., przepisu art. 15 ust. 1 u.p.o.z.p., powoduje, że nie ma wtedy podstaw do sięgania -zgodnie z art. 2 ust. 3 u.p.o.z.p. - do przepisów kodeksu postępowania cywilnego dotyczących postępowania nieprocesowego, w tym art. 514 § 1 i art. 47 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

Uchwała SN z dnia 19 października 2018 r., III CZP 46/18

Standard: 44108 (pełna treść orzeczenia)