Rozwiązanie w trybie indywidualnym stosunku pracy z pracownikami podlegającymi szczególnej ochronie

Ustępy 2-5 art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych, którego , co do zasady, odnoszą się do pracowników podlegających szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy, niewymienionych w art. 5 ust. 3-5 tej ustawy. Jak trafnie wyjaśnił wszakże Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 marca 2009 r., I PKN 125/08, jakkolwiek w art. 5 ust. 5 ustawy z 13 marca 2003 r. brak jest zastrzeżenia, że wypowiedzenie zmieniające jest dopuszczalne pod warunkiem, iż „nie jest możliwe dalsze zatrudnienie pracowników na dotychczasowych stanowiskach pracy”, to jednak należy przyjąć, że ograniczenie wyrażone w tym zwrocie ma zastosowanie do ogółu pracowników podlegających tzw. szczególnej ochronie.

W ustawie z 13 marca 2003 r. (art. 10) pracownicy ci podzieleni zostali na dwie grupy, a mianowicie tych, wobec których niedopuszczalne jest wypowiedzenie stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego (art. 5 ust. 5 tej ustawy), oraz pozostałych. Do tych ostatnich zastosowanie ma art. 10 ust. 3 ustawy z 13 marca 2003 r., jednakże należy przyjąć, że sformułowany w nim warunek - wyrażony w słowach „nie jest możliwe dalsze ich zatrudnienie na dotychczasowych stanowiskach pracy” - odnosi się również do pracowników szczególnie chronionych należących do pierwszej grupy, gdyż, po pierwsze, w przypadku tzw. zwolnień indywidualnych art. 5 ust. 5 ustawy z 13 marca 2003 r. stosuje się do nich „odpowiednio”, a po drugie, w zakresie dopuszczalności zmiany ich warunków pracy i płacy nie mogą oni być gorzej traktowani niż pracownicy należący do drugiej grupy pracowników szczególnie chronionych, bo wprowadzone przez ustawodawcę zróżnicowanie oparte jest na ogólnym założeniu, iż pracownicy wymienieni w art. 5 ust. 5 ustawy z 13 marca 2003 r. zasługują na dalej idącą ochronę niż pozostali pracownicy korzystający ze szczególnej ochrony w zakresie rozwiązania stosunku pracy (por. także uz. wyroków SN: z dnia 3 kwietnia 2008 r., II PK 286/07 oraz z dnia 12 stycznia 2012 r., II PK 83/11).

Zdaniem Sądu Najwyższego w obecnym składzie, taki właśnie sposób rozumienia art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych jest bardziej przekonujący, gdyż stanowi efekt jego wykładni przeprowadzonej z zastosowaniem nie tylko reguł językowych, ale także systemowych i funkcjonalnych. Pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 kwietnia 2006 r., II PK 287/05 jest efektem tylko literalnej wykładni art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych.

Wyrok SN z dnia 8 grudnia 2016 r., II PK 262/15

Standard: 61722 (pełna treść orzeczenia)

Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem, rozwiązaniem stosunku pracy lub jednostronną zmianą warunków pracy lub płacy wynikająca z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) nie zależy od zakresu upoważnienia, lecz od samego aktu umocowania pracownika do działania w imieniu związku zawodowego. Dotyczy więc ona również członków związku zawodowego - imiennie wskazanych uchwałą jej zarządu - upoważnionych do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy w określonym zakresie, na przykład w sprawach socjalnych.

Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2012 r., II PK 83/11

Standard: 61723 (pełna treść orzeczenia)