Określenie w drodze uchwały opłat za usługi związane z pochowaniem zwłok
Utrzymanie i zarządzanie cmentarzami (art. 2 u.c.c.z.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Sąd Najwyższy rozważając kwestie podstaw prawnych do ustalania opłat cmentarnych po skreśleniu ustawą zmieniającą dotyczącego tej kwestii art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych /t.j. Dz.U. 2000 nr 23 poz. 295 ze zm./, w uchwale z dnia 26 września 1995 r., III AZP 22/95, przyjął, że gmina zarządzająca bezpośrednio cmentarzem komunalnym może określać w drodze uchwały opłaty za usługi związane z pochowaniem zwłok. Uchwała taka nie stanowi przepisów gminnych w rozumieniu art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Adresatem tej uchwały będą obecni i przyszli posiadacze grobów, do których odnosić się będzie ona wprost i powinna stwarzać ofertę warunków do świadczenia usług w zakresie korzystania z cmentarza komunalnego.
Wysokość opłat za korzystanie z miejsca pochówku nie powinna być jednak dowolna. Opłata powinna uwzględniać planowane roczne koszty utrzymania cmentarza i ich rzeczywistą kalkulację, bowiem stanowić ona będzie pewną rewindykację tych kosztów.
Usługi związane z pochowaniem zwłok obejmują sporadyczne, uzgodnione z administratorem cmentarza, wjazdy samochodów, przewożących na przykład materiały niezbędne do budowy czy konserwacji grobów, w związku z czym konieczna jest naprawa pieszych alejek, a przypadający na jeden pochówek koszt utrzymania cmentarza mógłby być włączony do opłaty za miejsce grzebalne. Samo jego ujęcie w osobnej pozycji przy jednorazowym pobieraniu przy pochówku zwłok nie świadczy o naruszeniu prawa w sytuacji, gdy uzasadniająca wysokość opłaty kalkulacja nie była przez stronę skarżącą kwestionowana i nie została podważona.
Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2000 r., I SA/Wr 3029/98
Standard: 43876 (pełna treść orzeczenia)
Gmina zarządzająca bezpośrednio cmentarzem komunalnym, może określać w drodze uchwały opłaty za usługi związane z pochowaniem zwłok. Uchwała taka nie stanowi przepisów gminnych w rozumieniu art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 ze zm.).
Gospodarowanie cmentarzem komunalnym jako mieniem komunalnym należy zatem do zarządu (art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie terytorialnym), a Rada Gminy może określić w drodze uchwały opłaty za usługi związane z pochowaniem zwłok. Adresatem tej uchwały będą obecni i przyszli posiadacze grobów, uchwała odnosić się będzie do nich wprost, a więc powinna stwarzać ofertę warunków dla świadczenia usług w zakresie korzystania z cmentarza komunalnego. Wysokość opłat za korzystanie z miejsca pochówku nie powinna być jednak dowolna, ale opłata ta powinna uwzględniać planowane, roczne koszty utrzymania cmentarza i ich rzeczywistą kalkulację, opłaty te będą bowiem stanowiły pewną rewindykację tych kosztów.
Wysokość tych opłat powinna być zatem różnicowana, nie tylko w zależności od pochówku osoby dorosłej czy dziecka, jak to przewiduje zaskarżona uchwała Rady Gminy, ale również ze względu na różne miejsca na cmentarzu i położenie grobu. Jednocześnie nie można pominąć możliwości finansowych osób, zobowiązanych do poniesienia opłat w wypadku ich trudnej sytuacji materialnej w kontekście obowiązku gminy do przyjęcia zwłok do pochowania, wyrażonego w art. 8 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, jak też obowiązku pochowania zwłok nie pochowanych przez osoby bliskie lub instytucje, o czym mowa w art. 10 ust. 3 tej ustawy.
Taka uchwała rady gminy, w istocie swej, jest ofertą do zawarcia umowy i stanowi propozycję wysokości opłat za usługi związane z pochowaniem zwłok. Może zatem być przedmiotem negocjacji umownych przed zawarciem konkretnych już umów cywilnoprawnych z przyszłymi posiadaczami grobów.
Tak też w uchwale z dnia 13 listopada 1970 r., III CZP 75/70, Sąd Najwyższy oceniając prawo posiadania grobu i zakres związanej z tym prawem ochrony posesoryjnej wskazał, że źródłem tego swoistego posiadania grobu jest umowa cywilnoprawna z zarządem cmentarza i że prawo to obejmuje między innymi postawienie pomnika.
Uchwała SN z dnia 26 września 1995 r., III AZP 22/95
Standard: 43801 (pełna treść orzeczenia)