Dobre obyczaje w rozumieniu art. 3 u.z.n.k.

Pojęcie dobrych obyczajów nie jest w prawie zdefiniowane. Podobnie jak klauzula zasad współżycia społecznego, dobre obyczaje nie mają określonej normatywnej definicji. Jest to klauzula generalna, której rolą jest możliwość uwzględnienia w ocenie różnego rodzaju okoliczności faktycznych, które nie mogą – w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego – być według jakiegoś schematu mającego walor bezwzględny oceniane raz na zawsze i w sposób jednakowy (por. uz. wyroku SN z 29 marca 1979 r., III CRN 59/79).

Wskazówki co do interpretacji pojęcia dobrych obyczajów na gruncie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji dostarcza przykładowa lista czynów nieuczciwej konkurencji (art. 3 ust. 2 u.z.n.k.) stypizowanych w art. 5 i n. tej ustawy. Przyjmuje się, że wszystkie czyny zdefiniowane w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji są sprzeczne z dobrymi obyczajami.

Art. 3 ust. 1 u.z.n.k. pozwala uznać za czyny nieuczciwej konkurencji również inne zachowania przedsiębiorcy, nieobjęte przepisami tej ustawy, które są zabronione na gruncie innych ustaw lub sprzeczne z dobrymi obyczajami, jednocześnie naruszając interes przedsiębiorcy.

Ustalenie dobrych obyczajów w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji następuje z uwzględnieniem celu ustawy, jakim jest zapewnienie równych i niezakłóconych warunków konkurencji. W kontekście relacji z konsumentami jako sprzeczne z dobrymi obyczajami należy uznać działania, które zmierzają do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania u klienta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności, czyli takie działanie, które potocznie określone jest jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania.

O tym, czy dane działanie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, decyduje przy tym całokształt okoliczności, a zwłaszcza cel, użyte środki i konsekwencje przedsiębranych działań.

Kryterium dobrych obyczajów nie może być podstawą tworzenia nowych obowiązków określonego zachowania, wykraczających poza przyjęty już standard starannego działania. Przeciwnie, to ukształtowany wcześniej standard starannego działania przedsiębiorcy wobec konsumentów ma wpływ na ocenę kryterium dobrych obyczajów, których dany podmiot powinien przestrzegać w swojej działalności.

Wyrok SN z dnia 9 października 2019 r., I NSK 61/18

Standard: 43758 (pełna treść orzeczenia)

Strona pozwana nie była uprawniona do rozpowszechniania w Internecie swoich negatywnych ocen o niewykonywaniu umowy przez powódkę, naruszających dobre imię powódki i zagrażających jej interesom.

Za sprzeczne z dobrymi obyczajami, w rozumieniu art. 3 u.z.n.k., należy uznać rozpowszechnianie przez osobę nie będącą stroną umowy, ogólnikowych, dowolnych, nie popartych żadnymi dowodami i nie dających się zweryfikować, ocen dotyczących nieprawidłowego wykonywania umowy przez jedną z jej stron,

Wyrok SN z dnia 18 marca 2009 r., IV CSK 419/08

Standard: 34270 (pełna treść orzeczenia)