Funkcjonalna i strukturalna samodzielność postępowania zabezpieczającego
Udzielenie zabezpieczenia (art. 730 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Postępowanie zabezpieczające (art. 730 i n. kpc) mieści się w szerokim konstytucyjnym rozumieniu sprawy, która obejmuje rozstrzyganie o prawach lub obowiązkach jakiegoś podmiotu, na podstawie norm prawnych. Istotą wszakże rozpatrzenia sprawy jest prawna kwalifikacja konkretnego stanu faktycznego, zawarta w wydanej normie konkretnej i indywidualnej, skierowanej do określonego podmiotu, z której wynikają określone skutki prawne, tzn. uprawnienia lub obowiązki (por. wyrok z 13 marca 2012 r. w sprawie P 39/10). W doktrynie prawa przyjmuje się, że choć postępowanie zabezpieczające jest postępowaniem pomocniczym względem postępowania rozpoznawczego i egzekucyjnego, to jednak "charakteryzuje się funkcjonalną i strukturalną samodzielnością" (T. Ereciński, [w:] Kodeks..., s. 618). Z perspektywy konstytucyjnej istotne jest zaś, że postępowanie zabezpieczające jest wyodrębnione procesowo względem postępowania rozpoznawczego, jego przedmiotem jest udzielenie ochrony roszczeniu, które nadaje się do przymusowego wykonania, a czynności w nim podjęte są doniosłe nie tylko wykonania wyroku sądowego oraz usprawnienia postępowania egzekucyjnego, ale przede wszystkich dla efektywnej ochrony praw podmiotowych. Wydając postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia sąd kształtuje wszakże sytuację prawną i faktyczną zarówno uprawnionego, jak i obowiązanego.
Wyrok TK z dnia 25 października 2016 r., SK 71/13, OTK-A 2016/81
Standard: 3908 (pełna treść orzeczenia)
Zabezpieczenie roszczenia stanowi jedną z najbardziej doniosłych form tymczasowej ochrony prawnej udzielanej dochodzącemu roszczenia na czas trwania sporu o nie. Po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego ustawą z 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy Kodek postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Nr 172, poz. 1804) postępowanie zabezpieczające ma charakter samodzielnego postępowania pomocniczego, którego celem jest natychmiastowe udzielenie uprawnionemu tymczasowej ochrony prawnej, skutecznej do momentu prawomocnego zakończenia postępowania o zabezpieczone roszczenie (art. 744 k.p.c.) albo do czasu, aż minie termin, w którym uprawniony powinien przystąpić do jego zaspokojenia (art. 754[1]1 , 757 k.p.c.).
Postępowanie zabezpieczające, po znowelizowaniu przepisów określających jego charakter i ich wyodrębnieniu w części drugiej Kodeksu postępowania cywilnego, nie jest przy tym wyraźnie powiązane ani z postępowaniem rozpoznawczym, ani z egzekucyjnym, co nie znaczy, że nie mają w nim zastosowania instytucje stworzone przepisami o postępowaniu rozpoznawczym i egzekucyjnym.
Uchwała SN z dnia 18 października 2013 r., III CZP 64/13
Standard: 22492 (pełna treść orzeczenia)