Przekroczenie granicy RP wbrew przepisom (art. 264 § 2 k.k.)

Uprawnienie do przekraczania granic wewnętrznych Unii Europejskiej w każdym miejscu bez odprawy granicznej zwalnia od obowiązku nie tylko legitymowania się przed kimkolwiek dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy, ale i od powinności posiadania takiego dokumentu w czasie przekraczania tych granic.

Art. 264 § 2 k.k., którego wypełnienie przypisano oskarżonemu w pkt V wyroku Sądu Rejonowego (czyny z pkt VII – IX aktu oskarżenia) jest tzw. przepisem blankietowym. Realizacja znamion tego typu czynu (od dnia 12 sierpnia 2007 r. typu kwalifikowanego w stosunku do zachowania wyczerpującego znamiona wykroczenia z art. 49a § 1 k.w.) następuje w razie przekroczenia granicy RP wbrew przepisom, w określony sposób. Przepisy te wyznaczają zakres bezprawności takiego zachowania.

Zmiana przepisów, do których odsyła art. 264 § 2 k.k., nastąpiła z dniem 21 grudnia 2007 r. Od tego dnia decyzją Rady Unii Europejskiej z dnia 6 grudnia 2007 r. w sprawie pełnego stosowania przepisów dorobku Schengen mają one zastosowanie m.in. w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 Decyzji – DZ.U.UE-L z dnia 8 grudnia 2007 r., nr 323, poz. 34). W skład tego dorobku wchodzi przede wszystkim Rozporządzenie (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dz. U. UE-L 2006, nr 105, poz. 1 ze zm. W myśl dyspozycji art. 19a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, Dz. U. 2009 r. Nr 12, poz. 67 (dalej u.och.g.p.), z dniem 21 grudnia 2007 r. utracił moc art. 14a tej ustawy, określający, że przekraczanie granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną w rozumieniu kodeksu granicznego Schengen, dozwolone jest przez przeznaczone oraz otwarte dla ruchu granicznego przejścia graniczne. Granice wewnętrzne to są m.in. wspólne granice lądowe Państw Członkowskich Unii Europejskiej (art. 2 pkt 1a kodeksu granicznego Schengen – dalej k.g.S.). W preambule do k.g.S. przypomniano, że jednym z celów Unii było stworzenie obszaru, na którym zapewniony jest swobodny przepływ osób – pkt (1). Cel ten jest realizowany przez zapis w art. 20, stanowiący, że granice wewnętrzne mogą być przekraczane w każdym miejscu bez dokonywania odprawy granicznej osób niezależnie od obywatelstwa. (Przepis ten zamieszczony jest w rozdziale I zatytułowanym „Zniesienie kontroli granicznej na granicach wewnętrznych”). Nie istnieje już pojęcie „przejście graniczne” na granicy wewnętrznej. „Przejście graniczne” w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 8 k.g.S., jest miejscem wyznaczonym do przekraczania granic zewnętrznych Unii. Dlatego Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji na podstawie art. 16 ust. 4 u.och.g.p. ogłosił tylko wykaz przejść granicznych na granicach zewnętrznych, w tym w Hrebennem (obwieszczenie z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie ogłoszenia przejść granicznych, rodzaju ruchu dozwolonego przez te przejścia oraz czasu ich otwarcia, M.P. Nr 97, poz. 854). Na granicach wewnętrznych nie ma też odprawy granicznej w rozumieniu art. 2 pkt 10 k.g.S.

Wyrok SN z dnia 9 marca 2010 r., V KK 265/09

Standard: 42386 (pełna treść orzeczenia)