Rodzajowy przedmiot ochrony w zakresie ustalenia kryterium tożsamości czynu.

Zdecydowanie nie można zaakceptować wysuwanej w skardze kasacyjnej tezy, jakoby brak tożsamości przedmiotu zamachu a limine wykluczał możliwość przyjęcia tożsamości czynu i jakoby pogląd taki jest jednomyślnie wręcz aprobowany w doktrynie i judykaturze. Przykładowo tylko wypada wskazać, że „Rodzajowy przedmiot ochrony w zakresie ustalenia kryterium tożsamości przedmiotu procesu nie może spełniać roli czynnika jedynego i wyłącznego, lecz tylko funkcję pomocniczą”. 

Także w orzecznictwie, jednolicie przyjmuje się, że możliwe jest – bez naruszenia kryterium tożsamości czynu – przypisanie np. sprawcy oskarżonemu o dokonanie tzw. przestępstwa znęcania nad osoba najbliższą lub inną osobą wymienioną w art. 207 § 1 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XXVI k.k. – „rodzina i opieka”) np. przestępstwa zakwalifikowanego z art. 156, czy też z art. 157 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XIX k.k. – „życie i zdrowie”), przestępstwa zakwalifikowanego z art. 216 k.k., czy też z art. 217 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XXVII k.k. – „cześć i nietykalność cielesna”), a nawet przestępstwa z art. 189, 190 lub 191 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XXIII k.k. - „wolność”). 

Aby sięgnąć do całkowicie innego przykładu, w postanowieniu z dnia 20 października 2005 r., II KK 184/05 Sąd Najwyższy przyjął, iż nie narusza kryterium tożsamości czynu przypisanie sprawcy oskarżonemu o dokonanie tzw. przestępstwa płatnej protekcji z art. 230 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XXIX k.k. – „działalność instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego”) przestępstwa stypizowanego w art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i art. 294 § 1 k.k. oraz art. 12 k.k. (rodzajowy przedmiot ochrony – zgodnie z intytulacją Rozdziału XXXV k.k. – „mienie”). Zdecydowanie częściej niż na rodzajowy przedmiot zamachu wskazuje się w aspekcie ustalania tożsamości czynu na tzw. przedmiot czynności wykonawczej, a także na wspomniane już okoliczności modalne, jak czas i miejsce popełnienia czynu. 

Postanowienie SN z dnia 21 marca 2013 r., III KK 267/12

Standard: 41959 (pełna treść orzeczenia)