Bieg terminu przedawnienia karalności czynu z art. 56 k.k.s.

Zgodnie z art. 44 § 1 pkt 1 k.k.s. karalność przestępstwa skarbowego ustaje jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat 5, gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat. Przepis art. 44 § 3 k.k.s. modyfikuje jednak, wynikający z treści art. 44 § 1 pkt 1 k.k.s., moment rozpoczęcia biegu przedawnienia wskazując, iż w wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2 bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności (…).

Powyższe oznacza, że w przypadku przestępstw polegających na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej, a takim przestępstwem jest bez wątpienia przestępstwo z art. 56 § 2 k.k.s., bieg terminu przedawnienia karalności liczy się nie od czasu popełnienia przestępstwa, ale od końca roku, w którym upłynął termin płatności tej należności.

Stanowisko, iż w przypadku przestępstwa z art. 56 § 2 k.k.s. początek biegu terminu przedawnienia wyznacza przepis art. 44 § 3 k.k.s., należy uznać za utrwalone w judykaturze. Sąd Najwyższy wielokrotnie wyrażał ten pogląd przy rozstrzyganiu problemu wzajemnego stosunku przepisów art. 44 § 3 i 4 k.k.s.

W wyroku z dnia 26 stycznia 2011 r., II KK 214/10 wyraźnie wskazał, że początku biegu terminu przedawnienia czynu z art. 56 k.k.s. nie określa się (...) według czasu nastąpienia skutku w postaci narażenia na uszczuplenie należności publicznoprawnej. (...)

Z kolejności unormowań zawartych w art. 44 k.k.s. oraz zasady racjonalności ustawodawcy wynika, że przepis § 4 art. 44 k.k.s. obejmuje te przestępstwa skarbowe znamienne skutkiem, w których skutek jest znamieniem typu czynu określonego w Kodeksie karnym skarbowym, a zarazem nie są to czyny polegające na narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej w rozumieniu § 3 art. 44 k.k.s.

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2018 r., II KK 403/17

Standard: 39681 (pełna treść orzeczenia)

Początku biegu terminu przedawnienia czynu z art. 56 k.k.s. nie określa się jednak według czasu nastąpienia skutku w postaci narażenia na uszczu-plenie należności publicznoprawnej. Bowiem nie o taki skutek chodzi w § 4 art. 44 k.k.s. Z kolejności unormowań zawartych w art. 44 k.k.s. oraz zasady racjonalności ustawodawcy wynika, że przepis § 4 art. 44 k.k.s. obejmuje te przestępstwa skarbowe znamienne skutkiem, w których skutek jest znamieniem typu czynu określonego w Kodeksie karnym skarbowym, a zarazem nie są to czyny polegające na narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej w rozumieniu § 3 art. 44 k.k.s. 

W § 4 art. 44 k.k.s. pod sformułowaniem „w wypadkach przewidzianych w ... § 2” kryć się mogą te przestępstwa skarbowe, które w kodeksowym zestawie znamion zawierać będą zwroty „kto naraża” lub „kto uszczupla” albo inne jeszcze określenia wyrażające skutek opisanej w tym zestawie czynności, który nastąpił w innym, nawet odległym czasie niż sama czynność (jak to może być np. w wypadku art. 156 § 1 k.k.).

Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., II KK 214/10

Standard: 39682 (pełna treść orzeczenia)