Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia osobowego (art. 830 k.c.)

Postanowienie ogólnych warunków umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, przewidujące, że w razie wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego przed upływem 10 lat od daty zawarcia umowy, ubezpieczyciel pobiera opłatę likwidacyjną powodującą utratę wszystkich lub znacznej części zgromadzonych na rachunku ubezpieczającego środków finansowych, rażąco narusza interesy konsumenta i stanowi niedozwolone postanowienie umowne w świetle art. 385 [1] zdanie pierwsze k.c.

Opłata likwidacyjna, czy też przyjęcie tzw. koncepcji Świadczenia Wykupu stanowi jeden ze sposobów pomniejszenia środków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego w przypadku likwidacji polisy przed upływem terminu, na jaki została zawarta. Pomniejszenie zwracanych ubezpieczającemu środków zgromadzonych przez czas trwania polisy o procentową wartość wykupu, niewątpliwie stanowi ukrytą opłatę likwidacyjną związaną z likwidacją polisy przed końcem jej trwania.

Wyrok SO w Szczecinie z dnia 30 listopada 2018 r., II Ca 367/18

Standard: 38720 (pełna treść orzeczenia)

Arbitralne przejęcie przez ubezpieczyciela znacznej części wpłaconych przez powoda środków, w wysokości niemającej w ocenie Sądu związku z rzeczywiście poniesionymi kosztami, oraz fakt, że w takich okolicznościach to wyłącznie powód ponosi ryzyko wcześniejszego rozwiązana umowy rażąco narusza jej interes jako konsumenta, a nadto stanowi wyraz nierówności stron tego stosunku zobowiązaniowego, kształtując prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Co istotne przy tym, powód dochodzi zwrotu kwoty, która została potrącona przy obliczaniu kwoty należnej mu do wypłaty. Nie ma więc znaczenia, czy kwotę tą ubezpieczyciel nazwie opłatą likwidacyjną, czy w ogóle jej nie nazwie, a jedynie wprowadzi do kontraktu przepisy uprawniające do jej pobrania. Nie można godzić się na nieakceptowalną w dalszym ciągu wysokość opłaty oraz obciążanie kosztami tylko ubezpieczonego czy ubezpieczającego, zwłaszcza, gdy jest to zachowanie silniejszej strony stosunku prawnego, czyli przedsiębiorcy w odniesieniu do konsumenta.

Niewątpliwym jest również fakt, iż groźba utraty znacznej części środków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego stanowi materialne ograniczenie uprawnienia do wypowiedzenia umowy na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Zastosowanie mechanizmu wypłaty uwzględniające tzw. wskaźnik wykupu prowadzi do pomniejszenia wartości wypłacanych środków, naruszając tym samym zasady wynikające z art. 830 k.c.

Wyrok SO w Krakowie z dnia 18 kwietnia 2018 r., II Ca 591/18

Standard: 38724 (pełna treść orzeczenia)