Wyłączenie odpowiedzialności w razie wyrządzenia szkody przez osobę trzecią, za którą ubezpieczony odpowiada

Kwestie zwolnienia od odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, jeżeli ubezpieczony albo osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, wyrządziła szkodę umyślnie, reguluje przepis art. 827 § 1 k.c., który w odniesieniu do umowy ubezpieczenia mienia ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Umowa ubezpieczenia ani ogólne warunku ubezpieczenia nie mogą przewidywać szerszych wyłączeń odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w tym przedmiocie. Jest to także przepis wprowadzający wyjątek od zasady odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną w ubezpieczonym mieniu i jako taki nie może podlegać wykładni rozszerzającej.

Innymi słowy, krąg osób, za które w myśl art. 827 § 1 k.c., ubezpieczający ponosi odpowiedzialność, powinien być określany wąsko i obejmować tylko te osoby, których winę można zrównać z winą własną ubezpieczonego, co dotyczy tych osób, na które ubezpieczony delegował w taki sposób swoje obowiązki wynikające z umowy ubezpieczenia, że można przyjąć, iż w ramach umowy ubezpieczenia działały one za niego. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 kwietnia 2004 r. II CK 144/03.

Ocena, czy powód na podstawie art. 827 § 1 k.c. ponosi odpowiedzialność za działania pracownika agencji ochrony mienia, posiadającej licencję MSWiA, z którą zawarł umowę ochrony mienia, wymaga przede wszystkim ustalenia treści umowy ubezpieczenia w zakresie wymaganych środków ochrony mienia, jakie powinien zapewnić ubezpieczający, w szczególności, czy miał obowiązek zapewnić dozór mienia przez odpowiednie osoby. Wymagała także ustalenia, czy umowa zawarta przez powoda z agencją ochrony mienia zapewniała mu takie uprawnienia wobec jej pracowników, że uzasadniało to przyjęcie, iż za działania tych pracowników powód ponosi wobec zakładu ubezpieczeń odpowiedzialność jak za działania własne

Wyrok SN z dnia 13 października 2005 r., IV CK 181/05

 

Standard: 38673 (pełna treść orzeczenia)