Stwierdzenie wykonalności orzeczenia wykonalnego w państwie, z którego pochodzi, oraz gdy nie istnieją przeszkody określone w art. 1146 § 1 i 2.

Stosownie do art. 39 rozporządzenia nr 1215/2012 zasadą jest uznawanie w państwach członkowskich Unii Europejskiej orzeczeń wydanych przez sądy innego państwa, albowiem orzeczenie wydane w państwie członkowskim, które jest wykonalne w tym państwie członkowskim, jest wykonalne w innym państwie członkowskim bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności. Wprowadzono zatem - jako zasadę - system automatycznej wykonalności orzeczeń sądowych. Natomiast z art. 1150 k.p.c. wynika, że orzeczenia sądów państw obcych w sprawach cywilnych, nadające się do wykonania w drodze egzekucji, stają się tytułami wykonawczymi po stwierdzeniu ich wykonalności przez sąd polski, przy czym stwierdzenie wykonalności następuje, jeżeli orzeczenie jest wykonalne w państwie, z którego pochodzi, oraz nie istnieją przeszkody określone w art. 1046 § 1 i 2 k.p.c. Także w rozporządzeniu nr 1215/2012 określono sytuacje, w których zachodzą przeszkody do uznania orzeczenia w sprawach, do których stosuje się to rozporządzenie, jak i do odmowy jego wykonania. Jedną z nich jest stwierdzenie, że uznanie byłoby oczywiście sprzeczne z porządkiem publicznym (ordre public) wezwanego państwa członkowskiego (art. 45 ust. 1 pkt a rozp. nr 1215/2012).

Postanowienie SN z dnia 21 stycznia 2021 r., II CSKP 43/21

Standard: 82074 (pełna treść orzeczenia)

Wyrok sądu państwa obcego, którego wykonalność stwierdzono we właściwym postępowaniu przez nadanie klauzuli wykonalności, staje się krajowym tytułem wykonawczym.

Postępowanie dotyczące stwierdzenia wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego jest postępowaniem co do istoty sprawy, którego podłożem jest prawo materialne, ponieważ w jego toku badane są przesłanki stwierdzenia wykonalności pełniące takie funkcje, jak przepisy prawa materialnego w postępowaniu rozpoznawczym (postanowienia SN z dnia 30 stycznia 2018 r., sygn. akt III CSK 388/16, z dnia 13 września 2012 r., V CSK 323/11).

W postępowaniu tym umożliwiono skorzystanie przez jego uczestników z szeregu instrumentów prawnych służących dochodzeniu stwierdzenia wykonalności lub kwestionowaniu wniosku o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu państwa obcego. Ma ono charakter autonomiczny i szczególny, ale brak jest podstaw prawnych do tego, aby uruchamiać je ponownie przy każdej zmianie wierzyciela.

W związku z merytorycznym charakterem tego postępowania niekiedy ponowne postępowanie mogłoby lub powinno zostać wdrożone jedynie w przypadku, gdyby dotyczyło to innego zakresu orzeczenia sądu państwa obcego, co do którego uprzednio stwierdzono wykonalność w innej części, czy np. w razie zmian podmiotowych po stronie biernej z uwagi na uwarunkowania konstytucyjne, aby zapewnić innemu, kolejnemu dłużnikowi prawo do sądu, a także prawo do obrony.

Postanowienie SN z dnia 10 października 2019 r., III CZ 27/19

Standard: 45618 (pełna treść orzeczenia)