Odpowiedzialność odszkodowawcza pracownika z tytułu odmowy wykonania polecenia dotyczącego pracy

Pracodawca może dochodzić naprawienia szkody będącej następstwem odmowy wykonania przez pracownika polecenia dotyczącego pracy i rozwiązania z nim wskutek tego umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. (art. 415 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Wprawdzie dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego, w którym wyrażono powyższy pogląd (por. wyrok SN z dnia 25 lutego 2009 r., II PK 164/08), dotyczyło sytuacji odwrotnej do tej, jaka występuje w niniejszym sporze, a mianowicie spraw, w których pracownik dochodził uzupełniających roszczeń cywilnoprawnych z racji niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę, jednak reguła ta działa także w drugą stronę, tzn. niezakwestionowanie przez pracownika we właściwym trybie oświadczenia woli pracodawcy w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy stwarza domniemanie zgodności tegoż oświadczenia z prawem, na które pracodawca może się powoływać w procesie o roszczenia odszkodowawcze wywodzone z owego rozwiązania stosunku zatrudnienia. Pozostawało więc rozważyć, czy odmowa wykonania przez powoda -pozwanego wzajemnego polecenia służbowego, będące w rzeczywistości porzuceniem pracy (aczkolwiek Kodeks pracy nie posługuje się już takim pojęciem), implikująca rozwiązanie przez pozwaną - powódkę wzajemną stosunku zatrudnienia, stanowiło delikt w rozumieniu art. 415 k.c., z którego wyniknęła szkoda dla pracodawcy w postaci czasowej utraty możliwości wykonywania usług transportowych. Niepodjęcie przez Sądy obydwu instancji próby subsumcji zawartej w przepisie art. 415 k.c. normy prawnej do ustalonego stanu faktycznego (mimo wyraźnego wskazania przez stronę tejże podstawy dochodzonych roszczeń) stanowi oczywiste naruszenie prawa materialnego i oznacza nierozpoznanie istoty sprawy.

Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2011 r., I BP 3/11

Standard: 38232 (pełna treść orzeczenia)