Nieważność klauzul sprzecznych z konwencją (art. 41 CMR)

Artykuł 41 ust. 1 konwencji z dnia 19 maja 1956 r. o umowiemiędzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) ogranicza swobodę stron (art. 353[1] k.c.) w ustaleniu treści zawieranejumowy przewozu.

wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2022 r., II CNPP 6/22

Standard: 63566 (pełna treść orzeczenia)

Kwestia kontraktowego „przenoszenia ciężaru dowodu” powinna być bowiem odpowiednio skorelowana z tymi regulacjami prawnymi konwencji, które poświęcone są odpowiedzialności przewoźnika w związku z nienależytym wykonywaniem umowy przewozu. Chodzi tu o przepisy art. 17 i 18 CMR, w których przyjęto odpowiednie reguły w zakresie wykazywania przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej przewoźnika oraz przyczyn zwalniających przewoźnika z tej odpowiedzialności.

Niedopuszczalne jest - w świetle art. 41 ust. 2 CMR - klauzule umowy przewozu (umieszczone bezpośrednio w jej treści lub w załącznikach), które zmierzały do przenoszenia ciężaru dowodu we wskazanym zakresie na podmiot uprawniony (co do przesłanek odpowiedzialności przewoźnika, przyczyn zwalniających przewoźnika z tej odpowiedzialności).

Konwencja nie wyklucza instytucji uznania roszczenia odszkodowawczego przez przewoźnika, zarówno co do zasady, jak i wysokości. Nie ma już znaczenia sposób konstruowania tego uznania (uznanie wprost, uznanie jako efekt braku aktywności przewoźnika do zgłoszenia na żądanie przy spełnieniu jego wymagań formalnych; pkt 4 ust. 5 załącznika). Skutkiem prawnym uznania jest przesunięcie dowodu braku istnienia roszczenia lub określenie jego innej wysokości na uznającego.

Wyrok SN z dnia 20 października 2016 r., II CSK 746/15

Standard: 38207 (pełna treść orzeczenia)