Wskazanie przez nadawcę w liście przewozowym osoby trzeciej jako jako płatnika należności przewozowych

Pozwana będąca nadawcą (wysyłającym) przesyłki zobowiązana jest do zapłaty przewoźnikowi stosownego wynagrodzenia za przewóz, bez względu na możliwość posłużenia się, czy wręcz posłużenie się przez nadawcę inną osobą, np. płatnikiem.

W orzecznictwie jednoznacznie przesądzono, że stronami umowy przewozu są przewoźnik i wysyłający (nadawca przesyłki), a wskazanie przez tego ostatniego w liście przewozowym osoby trzeciej jako mającej opłacać należności przewozowe (płatnika) nie jest równoznaczne ze zwolnieniem nadawcy lub odbiorcy przesyłki z obowiązku ich zapłaty przewoźnikowi, jeżeli skutek taki nie został objęty wolą stron umowy przewozu (por. wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 286/05; wyrok SN z dnia 20 lipca 2006 r., V CSK 115/06; wyrok SN z dnia 26 stycznia 2006 r., V CSK 111/05

Wyrok SN z dnia 21 listopada 2008 r., V CSK 155/08

Standard: 38149 (pełna treść orzeczenia)

Wskazanie przez nadawcę przesyłki w liście przewozowym osoby trzeciej jako opłacającej należności przewozowe (płatnika) nie jest równoznaczne ze zwolnieniem nadawcy lub odbiorcy przesyłki z obowiązku ich zapłaty przewoźnikowi, jeżeli skutek taki nie został objęty wolą stron umowy przewozu.

Na podstawie art. 38 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 Pr.przew. nadawca składa przewoźnikowi na przesyłkę towarową list przewozowy, w którym zamieszcza m.in. wskazanie sposobu rozliczeń. Czynności te może również wykonać osoba oddająca przewoźnikowi przesyłkę do przewozu, gdyż na podstawie art. 47 ust. 2 Pr.przew. uważa się ją za upoważnioną przez nadawcę do wykonywania wszelkich czynności związanych z zawarciem umowy przewozu.

W piśmiennictwie dominuje jednolite stanowisko, że funkcja dowodowa listu przewozowego polega na tym, iż list ten stanowi dowód zawarcia umowy przewozu, jej treści oraz dowód wykonania umowy przewozu.

Z zapisów poczynionych w listach przewozowych wynika jedynie, że nadawca określił płatnika mającego opłacić należności przewozowe. Jednakże brzmienie listów przewozowych nie obejmuje żadnych adnotacji mających wskazywać na to, aby strony mowy przewozu uzgodniły, że określenie przez nadawcę płatnika jest równoznaczne ze zwolnieniem nadawcy z jego podstawowego obowiązku wynikającego z umowy przewozu, a mianowicie zapłaty wynagrodzenia przewoźnikowi na wypadek, gdyby wskazany płatnik nie dokonał zapłaty.

Skarżący trafnie podniósł, że konsekwencją wpisów w rubrykach 17 i 21 listów przewozowych jest określenie technicznego sposobu rozliczenia się stron bez zmiany zasad odpowiedzialności za zapłatę przewoźnego, wynikających z kodeksu cywilnego i Prawa przewozowego. Oznacza to, że dopóki strony umowy przewozu nie uzgodniły w niej zwolnienia wysyłającego z obowiązku zapłaty wynagrodzenia przewoźnikowi, dopóty samo wskazanie osoby trzeciej jako płatnika nie jest równoznaczne z zastrzeżeniem zwolnienia przez strony umowy przewozu.

sSamo wskazanie przez nadawcę w liście przewozowym osoby trzeciej jako płatnika zwalnia nadawcę tylko chwilowo z obowiązku zapłaty przewoźnego, tj. w momencie nadania przesyłki do przewozu, jeżeli strony umowy przewozu nie zastrzegły dalej idącego zwolnienia nadawcy przesyłki od wykonania tego obowiązku.

Zawierane przez przewoźnika z płatnikami tzw. umowy rozliczeniowe nie wywoływały bezpośredniego skutku zwalniającego nadawcę lub odbiorcę przesyłki z obowiązku zapłaty należności przewozowych przewoźnikowi, jeśli skutek taki nie został objęty wolą obu stron umowy przewozu.

Wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 286/05

 

Standard: 38261 (pełna treść orzeczenia)