Odpowiedzialność przewoźnika za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki

Zasady ogólne Kodeksu cywilnego (w szczególności art. 472 k.c.) ‎w zakresie odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub niewykonania podlegają modyfikacji w przepisach Prawa przewozowego. Zgodnie z podstawowym z nich, tj. art. 65 ust. 1 Pr.przew., przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki. 

Na gruncie tego przepisu przesłanki i granice odpowiedzialności zostały unormowane inaczej, niż w ramach norm kształtujących odpowiedzialność kontraktową na zasadach ogólnych (art. 471 i nast. k.c.). ‎W świetle art. 65 ust. 1 Pr.przew., na wierzycielu spoczywa ciężar wykazania szkody w postaci utraty, ubytku lub uszkodzenia przesyłki, zdarzenia, które doprowadziło do powstania tej szkody, związku przyczynowego między zdarzeniem a szkodą, a także związku czasowego pomiędzy szkodą a przewozem. Dochodzenie roszczeń w obu jednak przypadkach wymaga wykazania, że powód jest podmiotem uprawnionym, co w okolicznościach niniejszej sprawy oznacza m.in., że zaspokoił on roszczenia przysługujące i mogące być skutecznie dochodzonymi przeciwko niemu przez osobę poszkodowaną na zasadach ogólnych lub uprawnioną w świetle Pr. przew.

Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2022 r., II CSKP 308/22

Standard: 69175 (pełna treść orzeczenia)

Według art. 65 Pr.przew., przewoźnik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe w okresie od przyjęcia przesyłki do przewozu do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki, chyba że utrata, ubytek lub uszkodzenie albo opóźnienie w przewozie przesyłki powstały z przyczyn występujących po stronie nadawcy lub odbiorcy, niewywołanych winą przewoźnika, z właściwości towaru albo wskutek siły wyższej.

W świetle przytoczonej regulacji, przewoźnik za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w okresie od jej przyjęcia do wydania i za opóźnienie w jej przewozie odpowiada zatem na zasadzie ryzyka, tj. choćby nie zawinił wyrządzonej szkody. Od odpowiedzialności tej zwalnia go udowodnienie, że utrata, ubytek lub uszkodzenie albo opóźnienie w przewozie przesyłki nastąpiło z przyczyny określonej w art. 65 ust. 2 Pr.przew.

Uchwała SN z dnia 13 grudnia 2007 r., III CZP 100/07

Standard: 38116 (pełna treść orzeczenia)