Dokument prywatny
Dokument prywatny (art. 245 k.p.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Ustawa procesowa różnicuje zatem w płaszczyźnie prawnoprocesowej dowód z dokumentu sporządzonego w formie pisemnej albo elektronicznej oraz z innych dokumentów, mieszczących się wprawdzie w definicji art. 243[1] k.p.c., które jednak nie mogą być kwalifikowane jako dokumenty prywatne w świetle art. 245 k.p.c. W myśl tego przepisu dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej lub elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie o treści w nim zawartej. Norma ta dotyczy więc jedynie dokumentów, o których mowa w art. 78 k.c. (a więc zawierających własnoręczny podpis wystawy) i w art. 78[1] k.c. (a więc dokumentów w postaci elektronicznej opatrznych kwalifikowanym podpisem elektronicznym). Nie dotyczy dokumentów niepodpisanych lub podpisanych w inny sposób (np. podpisem elektronicznym, niespełniającym wymaganych przez prawo cech podpisu kwalifikowanego).
Innymi słowy nie obejmuje dokumentów zawierających oświadczenia w formie dokumentowej (art. 77[2] k.c.). Rozróżnienie to ma istotne implikacje prawnoprocesowe. Do dokumentów sporządzonych w formie innej, niż pisemna lub elektroniczna nie stosuje się bowiem normy art. 253 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.
Dokumenty nie posiadające cech dokumentu prywatnego w przedstawionym wyżej prawnoprocesowym rozumieniu (definiowanym przez art. 245 k.p.c.), nie korzystają z domniemań prawnych (domniemania z domniemania autentyczności oraz domniemania, że zawarte w nim oświadczenie złożyła osoba, która go podpisała jako dokumentu prywatnego). Oznacza to, że strona która na dokumenty te się powołuje i przypisuje zawarte tam oświadczenia konkretnej osobie, w przypadku sporu jest zobowiązana do udowodnienia że dokumenty zawierają oświadczenia tej osoby.
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 30 czerwca 2022 r., I ACa 683/21
Standard: 83632 (pełna treść orzeczenia)
Według art. 245 k.p.c., dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenie. Zawiera on domniemanie, które powinien uwzględnić sąd, że osoba, która złożyła podpis na dokumencie złożyła zawarte w nim oświadczenie. Ma to takie znaczenie, że do tego domniemania znajduje zastosowanie art. 234 k.p.c., według którego domniemania ustanowione przez prawo wiążą sąd; mogą być jednak obalone, ilekroć ustawa tego nie wyłącza. Nie oznacza to, że moc dowodowa dokumentu prywatnego ogranicza się do konsekwencji wynikających z przewidzianego w art. 245 k.p.c. domniemania. W pozostałym bowiem zakresie - nie objętym tym domniemaniem -moc dowodowa dokumentu prywatnego podlega ocenie przez sąd zgodnie z regułami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c., tak jak każdego innego dowodu (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2013 r., III CSK 66/13 i z dnia 15 września 2011 r., II CK 712/10).
Wyrok SN z dnia 13 kwietnia 2018 r., I CSK 470/17
Standard: 38111 (pełna treść orzeczenia)