Zwrot wydatków związanych z wykonaniem zlecenia (art. 762 k.c.)
Umowa agencyjna (art. 758-764[9] k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Nie jest możliwe abstrakcyjne rozstrzygnięcie kwestii, czy ocena zwrotu wydatków w rozumieniu art. 762 k.c. wymaga powołania dowodu z opinii biegłego. Przeprowadzenie takiego dowodu jest bowiem konieczne w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 k.p.c.).
Postanowienie SN z dnia 16 maja 2018 r., II CSK 12/18
Standard: 38030 (pełna treść orzeczenia)
Zasadą jest, że agent nie może domagać się zwrotu wydatków związanych z wykonaniem zlecenia. Przedmiotowe wydatki są objęte ryzykiem działalności gospodarczej agenta, za którą otrzymuje on prowizję od dającego zlecenie. Jeżeli strony nic nie postanowiły w tym względzie, agent może domagać się zwrotu wydatków związanych z wykonaniem zlecenia o ile były uzasadnione i o ile ich wysokość przekroczyła zwykłą miarę w danych stosunkach. W takiej sytuacji zwrotowi podlega nadwyżka ponad poziom zwykłej miary w danych stosunkach.
Wydatki mieszczące się w zwykłej mierze to przykładowo koszty prowadzenia biura agenta, koszty transportu związane z poszukiwaniem klientów, koszty organizacji spotkań z klientami, działalność reklamowa oraz te koszty, które wiążą się z ogólną opieką nad rynkiem, klientami i towarami.
Art. 762 k.c. ma na celu ochronę dającego zlecenie przed nadmiernymi roszczeniami agenta o zwrot wydatków, które zwyczajowo powinny być objęte ryzykiem działalności gospodarczej pośrednika a nadto, że zwrotowi podlegają wyłącznie wydatki uzasadnione a zatem obiektywnie niezbędne do wykonania zlecenia przez agenta i podjęte w interesie dającego zlecenie
Przez wydatki "zwykłej miary" rozumie się te, które agent powinien dokonać w normalnym porządku rzeczy – założenie, prowadzenie i utrzymanie biura, podróże służbowe, zwykła reprezentacja, szkolenie, prowadzenie akcji reklamowych itp.
Reasumując w art. 762 k.c. wskazano trzy przesłanki zwrotu agentowi poniesionych przez niego kosztów.
- Musi on faktycznie ponieść wydatek.
- Wysokość wydatku powinna przekraczać zwykłą w danych stosunkach miarę. W tym przypadku przepis odnosi się do ogólnie przyjętej wśród wszystkich agentów miary, a nie do nadzwyczajnych wydatków agenta w miejscu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Wydatkami przekraczającymi zwykłą miarę będą wydatki, które nie są uzależnione od miejsca prowadzonej przez agenta działalności gospodarczej.
- Poniesione wydatki muszą być również uzasadnione. Powinny one mieć na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy klientem a dającym zlecenie, skoro taki jest cel umowy agencyjnej. Z przepisu nie wynika jednak wymóg rezultatu w postaci zawarcia umowy pomiędzy klientem a dającym zlecenie
Koszt dojazdu do miejsca wykonywania działalności, szczególnie w sytuacji gdy już w momencie zawarcia umowy wiadomym było, że działalności wykonywana będzie poza miejscem zamieszkania agenta a także znany były jej charakter- prowadzenie punktu sprzedaży towarów, z czym wiąże się konieczność przyjmowania dostaw, nie może zostać uznany za wydatek przekraczający zwykła miarę a zatem rodzić po stronie powoda roszczenia o jego zwrot.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 18 września 2017 r., VI ACa 1005/15
Standard: 38035 (pełna treść orzeczenia)