Cena sztywna (art. 537 k.c.)

Taryfa zatwierdzona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki jest szczególnym rodzajem wzorca umownego. Z art. 3 pkt 17 oraz art. 47 Pr.energ. wynika, że jest ona obowiązująca dla odbiorców. Oznacza to jednak tylko tyle, że ceny energii ustalane na podstawie taryf mają charakter cen regulowanych maksymalnych w rozumieniu art. 538 k.c. Cena ustalana za pomocą taryfy nie ma więc charakteru ceny sztywnej w rozumieniu art. 537 k.c. (por. postanowienie SN z dnia 8 marca 2000 r., I CKN 1217/99 oraz wyrok SN z dnia 18 grudnia 2002 r., IV CKN 1616/00).

Jeżeli ustalenie taryfy stwarza tylko dla przedsiębiorstwa dostarczającego energię możliwość ustalenia ceny nie wyższej niż przewidziana taryfą, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby umówiło się ono z odbiorcą, że będzie mu dostarczało energię po cenie niższej niż wynika to z zatwierdzonej taryfy. Taki charakter taryfy wpływa jednak zasadniczo na rozumienie jej jako wzorca umownego wydanego w trakcie trwania stosunku umownego. Pojawienie się w czasie trwania stosunku pomiędzy dostawcą energii a odbiorcą nowej taryfy nie ma wprost wpływu na zmianę ustalonej w umowie ceny energii, jeżeli cena ta nie jest wyższa od przewidzianej taryfą. W takiej bowiem sytuacji, co wynika z charakteru taryfy jako regulowanej ceny maksymalnej, dostawca energii może tylko doprowadzić do zmiany umowy i podwyższyć cenę do wysokości ceny przewidzianej taryfą.

Zmiana umowy może zostać dokonana na zasadach w niej przewidzianych lub określonych przepisami kodeksu cywilnego. Inaczej więc niż w przypadku innych wzorców umownych, do taryf zatwierdzonych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nie można stosować wprost zasad wynikających z art. 384[1] k.c. Dostawca energii, zawierając umowę z odbiorcą, jeszcze przed zatwierdzeniem dla niego taryfy przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki powinien przewidzieć w niej możliwość jej zmiany po zatwierdzeniu taryfy. W przeciwnym wypadku, jeżeli cena określona w umowie będzie niższa od tej, jaka wynika z taryfy, może nie mieć możliwości jej podwyższenia bez zgody odbiorcy.

Wyrok SN z dnia 10 listopada 2005 r., III CK 173/05

Standard: 37532 (pełna treść orzeczenia)

Sformułowana w § 26 pkt 2 uchwały Nr 19/97 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 12 grudnia 1997 r. - Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza norma postępowania nakazująca notariuszom traktowanie maksymalnych stawek taksy notarialnej, tak jak cen sztywnych (art. 537 § 1 k.c.), jest sprzeczna z art. 5 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369 ze zm.) oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. Nr 47, poz. 211 ze zm.).

Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004 r., III SK 28/04

Standard: 43747 (pełna treść orzeczenia)