Poręczyciel jako dłużnik osobisty wierzyciela

Ocena, czy poręczyciel jest dłużnikiem osobistym wierzyciela, którego interes zaspokaja spełniając świadczenie wynikające z zobowiązania, za które poręczył zależy od sposobu zdefiniowania pojęcia „dłużnik osobisty".

W uchwale z 8 sierpnia 2012 r., III CZP 42/12 (OSNC 2013, nr 3, poz. 30), Sąd Najwyższy wyjaśnił, że jest ono związane z zasadą odpowiedzialności za dług i ma zastosowanie do osoby, która odpowiada za niego całym swoim majątkiem, w opozycji do „dłużnika rzeczowego", który odpowiada za dług z ograniczeniem do konkretnej rzeczy. Istota poręczenia polega na zaciągnięciu wobec wierzyciela innego dłużnika (zobowiązania głównego) dodatkowego zobowiązania do spełnienia świadczenia z tego zobowiązania na wypadek, gdyby pierwszy dłużnik zobowiązania nie wykonał. Poręczyciel zaciąga w związku z tym własne zobowiązanie, odrębne wprawdzie od zobowiązania głównego, ale zależne od jego istnienia.

Wykonanie przez poręczyciela jego własnego zobowiązania prowadzi do spłaty długu głównego. O ile ten dług bywa nazywany „cudzym", to wyłącznie dla podkreślenia, że pierwotnie dotyczy on innej osoby niż poręczyciel i wywodzi się z innego, samodzielnego źródła, którym oczywiście nie jest umowa poręczenia. Poręczenie rodzi osobistą odpowiedzialność poręczyciela, gdyż dochodzenie jego odpowiedzialności za zobowiązanie, za które poręczył może dotknąć wszystkich składników jego majątku.

Postanowienie SN z dnia 9 września 2016 r., V CSK 30/16

Standard: 37167 (pełna treść orzeczenia)