Wszczęcie postępowania na wniosek lub z urzędu (art. 666 k.p.c.)

Z przepisu art. 666 § 1 k.p.c. wynika, że w sprawach, o których mowa w tym przepisie, sąd może wszcząć postępowanie z urzędu. Sąd może wszcząć również postępowanie na wniosek osoby, która ma w tym interes prawny (art. 506 in principio k.c.).

Z przepisów szczególnych wynikają wypadki, w których do wszczęcia postępowania o ustanowienie kuratora spadku może dojść w związku ze zwróceniem się do sądu spadku przez wskazany w tych przepisach organ państwowy. Przykładem takiego przepisu jest przepis art. 128 § 2 zd. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 – tekst jednolity ze zm). Powołany przepis stanowi, że jeżeli w ciągu roku od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną wskazani następcy prawni zmarłej strony, sąd może z urzędu zwrócić się do sądu spadku o ustanowienie kuratora spadku, chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.

Przeważa stanowisko, że zwrócenie się przez sąd administracyjny do sądu spadku o ustanowienie kuratora spadku prowadzi do wszczęcia postępowania z urzędu przez sąd spadku, nie zaś na wniosek osoby zainteresowanej w znaczeniu określonym przez przepis art. 510 § 1 k.p.c. Niezależnie jednak od stanowiska w tym zakresie należy stwierdzić, że przepis art. 128 § 2 zd. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie reguluje problematyki zarządu spadku nieobjętego przez sąd spadku, w szczególności podstaw ustanowienia kuratora spadku. O tym, czy zachodzą podstawy faktyczne do czuwania przez sąd spadku nad całością spadku, a w szczególności czy zachodzi potrzeba ustanowienia kuratora spadku, rozstrzyga sąd spadku, stosując przepisy art. 666 k.p.c. – art. 668 [1] k.p.c.

Sam fakt, że toczy się postępowanie sądowo-administracyjne, w którym spadkodawca był stroną lub uczestnikiem, nie uzasadnia jeszcze sam przez się potrzeby ustanowienia kuratora spadku.

Postanowienie SO w Lublinie z dnia 28 września 2017 r., II Ca 269/17

Standard: 37022 (pełna treść orzeczenia)